Thứ Bảy, 24 tháng 11, 2012

Trời lập đông chưa em...







Sắp vào lập đông. Nơi cố đô, NHL báo gió mùa đông bắc sắp kéo về đem theo mưa lạnh khiến cô nàng 3T liền thay gối mùa đông với màu hồng cho ấm áp, rồi gửi chút nắng ra ngoài đèo Hải Vân. Tít tận Sài Gòn chưa hề biết mùa đông kể từ ngày vào trong nớ, TTM nhớ lại những ngày đông thời sinh viên với những cơn đói lạnh tàn canh. Cụ ĐTD xuýt xoa cái rét buốt trong hồn nhưng vẫn khoái mùa đông. Lão TQS bật cười  khi nhớ mình chẳng còn cái quần để mặc khi mà cái quần ấy được NB cho đi thăm chị Gái. Còn chàng TA thì reo lên cái sự tắm táp của đám sinh viên cư xá trong những ngày lạnh đến nỗi teo cả buji. Còn mình, làm sao mình quên những ngày đông xứ Huế.
      Có nhiều kỷ niệm. Trong đó...có một đêm đông, lạnh quá ngủ không được, chắc khoảng nửa đêm, mình nghe tiếng đàn, tiếng hát văng vẳng trước phòng. Mình ngồi dậy, quấn tấm mền mỏng, mở cửa bước ra hành lang. Ánh trăng nhợt nhạt, cư xá vắng lặng. Chỉ còn một chàng " ca sĩ " ôm đàn ghi-ta ngồi trên thành ghế đá dưới gốc bàng trụi lá. Ký ức lờ mờ mình không nhớ chính xác là ai. Hình như là TTM, hay NĐH ? Có lẽ là TTM thì đúng hơn. Chàng ôm cây đàn, vừa đệm, vừa hát như không hề biết đêm đã khuya, trời thì lạnh buốt. " Trời lập đông chưa em, cho lũ dơi đi tìm giấc ngủ vùi. Để mình anh cô đơn...". Cứ thế, chàng "ca sĩ" cứ láy đi, láy lại bài hát ấy nhiều lần. Rất chi là tâm trạng. Da diết buồn làm sao. Hình như anh chàng mới bị "hất tay" hay là mới "quay gót" một cuộc tình ?  " Trời lập đông chưa em...". À, mình nhớ không nhầm thì cái tuýp nhạc này thích hợp với TTM hơn là NĐH. Những bạn ở Thừa Thiên-Huế "nổi danh" với những tình khúc của Vũ Thành An, Ngô Thụy Miên, Trịnh Công Sơn, Phạm Duy, Trần Thiện Thanh...lắng sâu trong cư xá đêm đêm. Mình nghe một chặp rồi khẽ mở cửa vào phòng, không muốn khuấy động tiếng lòng của chàng "ca sĩ". Dưới gốc bàng trơ trọi lá, dưới ánh trăng nhợt nhạt, chàng vẫn hát cùng với "mùa đông của em" hay là mùa đông của chàng...
   ... Lập đông năm nay...nơi quê mình trời vẫn xanh và nhiều nắng. Gió bấc hơi se se và vẫn chưa có mưa. Mấy hồ chứa nước, nước vẫn nằm ở mực nước chết. Nhiều cánh đồng khô không khốc. Lập đông rồi tới tiểu tuyết, đại tuyết mà mưa vẫn không mưa rơi thì sang năm sẽ có nhiều cánh đồng khô cỏ cháy. Và sẽ có nhiều người bỏ quê vào Sài Gòn kiếm sống...
       " Trời lập đông chưa em...". Mình vẫn mong mùa đông về với những cơn mưa "trắng đồng" nơi quê mình để tích đủ nước cho ruộng đồng, để người làm ra hạt lúa bớt bỏ làng tha phương, cầu thực. Và...cuối cùng, nhỏ thôi, để bọn mình da diết nhớ nhau khi bất chợt thấy mùa đông về gõ cửa ký ức của một thời...không xa vắng!

Đi đường tắt












 Mình nhớ hồi học lớp 6, lớp 7...đường đến trường xa đến gần 5 cây số là ít. Sáng phải dậy thật sớm, nghe tiếng gà gáy thay cho đồng hồ báo thức. Sách vở gọn gàng, bữa nào ở lại trường thì mang theo cơm nén trong vỏ lon sữa Guigo, trên thêm bì muối đậu phộng hoặc trán một trứng vịt. Thế là, bình minh vừa ló dạng, lũ bạn trong xóm léo nhéo gọi nhau đi học. Lát sau, cả lũ gom thành bầy, lên đường. Đường đến trường thôi thì thật đa dạng về địa hình, địa vật. Khi thì rồng rắn nối nhau đi trên bờ ruộng, lúc thì luồn qua thôn xóm, qua sông , qua suối, có lúc len lổi men theo chân đồi đầy sổi đá, gai góc...Mùa nắng, trưa về nám cả mặt, bụng đói, chân rã rời cố mà lê bước. Nhưng dù sao cũng dễ chịu hơn là mùa mưa, mùa lụt bão. Vào những tháng trong mùa mưa bão đó, nước sông từ thượng nguồn đổ về cuồn cuộn, tràn vào đồng ruộng, làng xóm và chỉ cần qua một đêm là cả một vùng mênh mông một màu trắng đục phù sa mà người dân quê mình gọi là " nước bạc". Có năm lụt lớn, nước ngấp nghé ngoài bậc thềm. Người lớn thì lo lắng, vất vả chống chọi với bao nỗi do lụt lội. Còn trẻ con như bọn mình ở quê thì "khoái" lắm. Trước hết là được nghỉ học, rủ nhau chặt những thân chuối đóng bè hoặc nài nỉ xin ba mẹ mượn chiếc sõng nan rồi bơi, rồi chống chèo trên đồng nước trắng lăng. Cả ngày cứ thế mà đùa giỡn cùng đồng nước quê mình. Vài ngày sau nước rút dần và lại phải đến trường dù không muốn mấy! Đường đi học lúc này mới thấy vất vả đúng y chang cái nghĩa đen trùi trụi. Qua sông bằng những chiếc sõng nan bé tẹo, nước liếm sát vành, mấy đứa ngồi nín thở, tưởng như đứa nào đó lỡ bật ho một tiếng thì chiếc sõng nan  nước ào vào chìm ngay. Mình nhớ mãi một kỷ niệm buồn vào đầu năm lớp 7. Lúc đó nước sông cạn, lội qua được. Trong nhóm có một chị con gái học trên mình một lớp và  trong số bọn con trai duy chỉ có một đứa biết bơi thôi. Theo lệnh  thằng bạn biết bơi, mấy đứa con trai đi trước một đoạn, tách  hẳn chị con gái, rồi nhanh chóng cởi hết áo quần gom lại với sách vở, đội trên đầu, đến chỗ nước gần ngập đầu , thằng biết bơi nắm tay lôi từng đứa qua. Khi nó vừa bỏ tay, thằng nào cũng vội vàng lội nhanh lên bờ, mặc ngay quần áo. Sau cùng là tới chị con gái. Bữa đó mình không nhớ, không hiểu vì sao chị lại sẩy tay, sẩy chân làm sao đó mà chìm trôi ngay theo dòng nước chảy xiết. Cả lũ kêu cứu ...nhưng rồi...Có đến một năm sau, gần như đứa nào cũng nhớ, cũng nhắc hình ảnh cuối cùng của chị chấp chới chìm dần vào dòng nước với niềm thương tiếc, xót xa...
         Mình nhớ đường đến trường phải qua một cánh đồng xa ngai ngái, rồi vòng qua xóm nhà nho nhỏ. Khi mùa lúa gặt xong, cánh đồng trơ gốc rạ, bọn mình theo dấu mòn người dân đã đi để đi tắt, mong rút ngắn bớt quãng đường được chút nào hay chút nấy. Cứ thế theo thói quen, chẳng cần nghĩ vì sao lại thế!  Một bữa, có một thằng bạn chợt khoát tay hỏi rõ to : " Đố tụi bay, vì sao tụi mình  không đi trên bờ nữa mà xuống ruộng đi ?". " Mầy hỏi ngu quá! Xuống ruộng đi tắt cho gần, vậy mà cũng hỏi!". Thằng đó lại hỏi tiếp: " Vì sao gần ?". " Thì...gần chớ sao!". Thằng bạn đứng lại, la lên: " Tui bay ngu thì có. Hôm qua thầy dạy mà tụi bay ngu không biết! Mình đi xuống ruộng là mình đi một cạnh tam giác, nên phải ngắn hơn đi liền hai cạnh kia!". " Ờ hén!". Nói xong nó cười khoái chí.
         Vài hôm sau, nó xướng lên cùng cả bọn: " Tao thấy đi vòng vèo qua xóm nhà thấy xa quá! Hay là ta đi tắt theo đường thẳng, từ chỗ sau lùm tre với mấy đám ruộng sình, cái gò mả được không ?". Mấy đứa liền lao nhao: " Thôi đi mầy, không có đường đâu mà đi, đừng bày bậy". " Cứ đi đường lâu nay mình đi có sao đâu!". Nó ra chiều phấn khích: " Tao dòm kỹ rồi! Đi theo hướng đó nhanh hơn một nửa đó! Chẳng tin ngày mai đi thử nhen!". Đứa thì lắc đầu: " Tao không ngu! ". Có đứa con gái thì cười ré: " Thôi đi "ông nội". Tui không theo đâu!". Còn mình thì nghe nó nói cũng phai phải. Đi một cạnh chắc chắn ngắn hơn nhiều cạnh. Nó thuộc làu mấy bài hình tam giác vừa học ấy mà. Nó muốn áp dụng theo lời thầy giảng để rút ngắn quãng đường. Ừ, thử coi sao! Mình ậm ờ, vẻ ngầm theo nó. Và rốt lại chỉ có mỗi mình mình là được nó tin cẩn...
           Sáng hôm sau, tới đoạn đường sắp vòng qua xóm, nó kéo mình chậm lại, để mấy đứa kia vượt qua một quãng xa, rồi nắm tay mình hồ hởi: " Tao với mầy đi đường này. Gần lắm! Đi trước cho bọn nó biết mặt! Theo tao, nhanh lên! ". Thế là hai đứa lom lom đi men theo mấy bụi tre gai, rồi lội xuống ruộng, bùn liền ngập tới gối. " Ối cha, bùn vầy sao đi được!". Nó bảo đưa cặp vở nó cầm cho, xắn quần lên khỏi dính bùn. Bì bõm lội cũng qua được đám ruộng. Mình thở phào, trèo lên bờ đất, gặp phải một vùng gò mả, thấy sờ sợ. Qua được vùng gò mả đụng phải hàng rào tre ken dày của vườn nhà ai đó. Nó bí đường. " Làm sao qua được mầy!". Nó toát mồ hôi, nhưng vẫn làm cứng: " Không sao, để tao chui qua trước cho...". Nó chui qua nhanh như chuột. Lóng ngóng một hồi rồi mình cũng chui qua được, chỉ thêm mấy vết gai cào rướm máu lẫn bùn đất trên bắp chân. Mới đi qua một đoạn vườn, thì giật mình nghe tiếng quát: " Tụi bay đi đâu đó? Làm gì vậy???" . Cả hai líu ríu : " Dạ...tụi con ...đi học...". Môt bác già ở đâu xuất hiện lừng lững trước mặt. " Đi học sao không đi đường ngoài mà vào tận đây?". " Dạ...dạ... tụi con...đi lạc...". Nó đáp lí nhí. " Thôi được rồi ! Đi ra sân trước, qua ngõ rồi theo đường nhỏ là đến đường xóm lớn mà đi! Tao tưởng ma lạc dẫn tụi bay đi chứ !". " Cám ơn bác!". " Đi nhanh khéo trễ đó. Thằng cháu tao đi hồi nào mà tụi bay còn ở đây!"....
             Bữa đó , hai thằng bỏ học một buổi. Học hết lớp 7, may sao thằng bạn chưa tìm con đường đi tắt khác...
                                                                                                                               

Thứ Sáu, 23 tháng 11, 2012

Em khổ lắm anh!


     Năm trước, hắn gặp nàng trong một đám cưới ở quê. Thằng bạn hắn, tuổi đời gần non nửa "thế kỷ" lá vàng rơi vèo qua đầu bỗng "qua cơn mê", vội vàng lấy vợ. Nàng là bạn chung của hai thằng, chơi thân từ thuở mới biết mặc quần. Nàng vượt hàng trăm cây số về quê, trước thăm gia đình, hàng xóm, sau là chứng kiến gã bạn lớn hơn hắn hai tuổi lò dò lên xóm trên dắt một cô cũng lỡ đường như gã bạn hắn về "sống chung" cho đỡ buồn. Sau gần hai mươi năm gặp lại, hắn ngỡ ngàng, tưởng như không nhận ra nhỏ bạn gầy đét ngày nào.
       Khoảng mười tám, hai mươi tuổi, hắn hăng như con bò đực ngứa sừng, còn nhỏ bạn giống như cô bé chăn bò, lẽo đẽo cầm roi theo hắn suốt ngày và có khi cả đêm nữa. Nàng theo hắn để làm "chim xanh" cho hắn, tò tõ ngồi nghe hắn bốc phét với mấy đứa con gái khác trong thôn. Rồi vài năm sau, nàng theo ba mẹ đi làm ăn xa. Đêm cuối trước khi xa quê, nàng vẫn còn là cái đuôi của hắn, mà hắn "ruột vẫn để ngoài rốn", chẳng để ý một tí ti gì nỗi niềm nhỏ bạn. Khi sắp rẽ vào nhà, nhỏ bạn hình như rưng rưng thốt được vài câu nghèn nghẹn: "Em... đi nhen... anh ở nhà... mạnh giỏi...". Hắn ậm à: "Ừa, em đi! Nhớ thư cho anh!". Nói xong, như thường lệ, miệng hắn huýt sáo, trong đầu lại nhớ ngay cô gái vừa mới tán tỉnh làng trên.
       Đâu rồi nhỏ bạn ngày nào? Trước mặt hắn là một cô nàng khác hẳn hoàn toàn với sự hình dung của hắn hiện giờ và trí nhớ trước kia. Phải đợi gã bạn nhắc tên nàng, gã mới ớ nhớ ra. Hắn chợt nhớ đến vợ hắn. Cũng xấp xỉ sồn sồn tuổi mà vợ hắn như trái chín háp. Còn nhỏ bạn ngày nào, giờ đây, sao mà mọng mẩy như trái đầu mùa thế này và sang trọng, quí phái nữa chứ! Chân tay hắn lúng ta, lúng túng, người hắn cứng đơ... Khi gã bạn dắt vợ mới cưới vào buồng cô dâu, chú rể thì nàng cũng nắm tay kéo hắn rời đám cưới, lòng vòng thăm hết nhà này tới nhà nọ trong xóm. Hắn muốn mời nàng về nhà hắn, nhưng liền tắt ngay ý nghĩ. Có lẽ hắn ngại, ngại vì hắn không muốn nhỏ bạn nhìn thấy căn nhà tềnh toàng, cái ngực teo tóp của vợ hắn hay sao đó! Loanh quanh gần hết buổi chiều, hắn đưa nàng ra bờ sông, ngồi trên triền cát trắng phau. Hoàng hôn rớt xuống mặt sông đỏ ói. Hắn thấy nàng bồi hồi lặng ngắm dòng sông quê mà bao nhiêu năm qua có lẽ in sâu vào nỗi nhớ của nàng...
      Rồi hắn hỏi đủ thứ chuyện về nhỏ bạn. Nàng chỉ kể sơ sài đoạn đời từ ngày xa quê, bước chân ra thành phố, chuyện làm ăn, kinh doanh, buôn bán, lấy anh chồng lớn hơn giáp rưỡi, đẻ hai đứa con... "Lão chồng" nay đây, mai đó, hết đi nước này, mai nước nọ, sáng kẹp cô thư ký này, chiều kè kè em "đối tác" làm ăn khác... Chuyện nhà, chuyện công ty, chuyên nợ nần gì gi đó, giờ một mình nàng phải gánh gồng. Nàng cười buồn, ánh hoàng hôn soi vẫn thấy lờ mờ  nếp nhăn lộ bên khóe mắt. Trời chạng vạng, rồi sập tối lúc nào không biết... "Em khổ lắm anh! Giá như ngày xưa...". Hắn mơ hồ thấy giọng nàng thấm trên vai ươn ướt giọt nước mắt. Hắn thốt lên, chẳng chút nghĩ ngợi gì, cốt an ủi: "Thì em quẳng bớt đi cho nhẹ gánh. Như anh ở quê đây này! Chẳng có gì để lo! Khỏe re!". Mặt nàng chợt rời vai hắn, giọng nàng khẽ reo: "Ôi! Vậy mà em nghĩ không ra...". Đêm đó, bên bờ sông, hắn vẫn là con bò đực tuy già, nhưng nhỏ bạn ngày nào không còn phải lẽo đẽo đi theo chăn dắt hắn nữa...
       Sáng hôm sau, nàng rời quê, trở lại cái thành phố xa xôi mà hắn chỉ thấy trên ti-vi, chưa hề đặt chân đến bao giờ. Nàng gửi lại cho hắn một chiếc điện thoại "để tụi mình ngày nào cũng gặp". Thế là, hắn thập thò lén vợ "ngày nào cũng gặp" nàng. Hắn nhớ, hắn mong, hắn a-lô. Nếu không nghe được lời nàng, hắn đâm ra bồn chồn, thấp thỏm không yên. Hắn nhìn dáng vợ gầy gầy lùa đàn vịt trên đồng khô hạn lại càng thấy lòng mình như xé ra nhiều mảnh. Hắn tưởng tượng, lúc này, ở chốn phồn hoa kia, nàng "vui vẻ", "nồng say" trong men rượu, trong vòng tay... Hắn không dám nghĩ tiếp...
         Một chiều, hắn ngả mình trên triền cát bờ sông, nơi hắn và nàng gặp nhau hơn nửa năm trước, hắn nghe tiếng nàng qua điện thoại: "Anh ơi! Nghe lời anh, em "quẳng" nhiều mối lo rồi! Bây giờ nhẹ cả người đó anh! Em sắp hết khổ rồi!". Hắn sực nhớ lời mình vô tình nói với nàng ngày nào cũng tại nơi này...
        Mấy tháng sau hắn vẫn "gặp nàng" qua điện thoại. Nhưng nàng a-lô lại thưa hơn, ít cháy bỏng hơn. Và hắn lại càng buồn, càng cáu bẳn vô cớ, càng xa vắng hơn với thế giới quanh hắn...
        ... Thằng bạn hắn đến nhà nhậu với hắn trong lúc vợ hắn không có nhà. Hắn uống nhiều và càng buồn bã, không một lời nào nói cho ra hồn. Thằng bạn hắn săm xoi kỹ ánh mắt, nét mặt của hắn, dò la từng câu của hắn. Rồi gã bạn hắn cười cười, "đẩy" cho hắn thêm xị đế nữa. Hắn chịu hết nổi, bật thốt: "Em khổ lắm anh!". "Khổ cái gì?". Sần sần, chẳng ngại gì sất, hắn tuôn ra chuyện hắn và nàng. Gã bạn hắn nghe xong, đăm chiêu suy nghĩ một hồi, rồi vỗ mạnh vào vai hắn: "Mầy thấy người ta gánh nặng, mầy bảo người ta quẳng bớt đi cho nhẹ, dễ đi, bớt mệt. Người ta quẳng rồi thì mầy lại nhặt, đeo thêm vào người!". Hắn ngớ người, đặt mạnh ly rượu xuống mâm kêu cái "rổn". "A!". Hắn bật giọng, la một tiếng, không biết do lời gã bạn hắn mới nói, hay hắn vừa thấy vợ hắn đạp xe về tới cổng ngõ, phía sau chở một bao gì đó thật nặng...




Thứ Năm, 1 tháng 11, 2012

NHƯ MƯA ĐỜI PHẤT PHƠ...


  Năm thứ nhất...Hễ rảnh là hắn hay lang thang cùng với một anh đồng hương học Sử K2. Nơi thường lui tới nhất là căn nhà có ba chị em gái xóm đạo, cách không xa nhà thờ Dòng Chúa Cứu Thế. Hắn nhớ, cứ men theo con đường phía nam dòng sông An Cựu, rẽ vào ngõ hẻm là đến nhà. Ngôi nhà đối với anh SK2 hình như rất đỗi gần gũi, nhưng với hắn lần đầu sao mà lạ lẫm, nhất là hình ảnh đầu tiên đập vào mắt hắn là hình tượng Chúa Jesu ngự trên tường bao dung, thánh thiện. Còn trên nền nhà, hai người con gái bình thản ngồi chằm nón. Người chị ngước lên, mỉm cười: " Các anh tới chơi ...". Giọng dịu nhẹ như gió thoảng. Cô em gái cũng ngước lên chào anh SK2, rồi nhìn hắn có chút ngạc nhiên, nhưng cái nhìn rất thẳng, khác với nhiều  cô gái sau này hắn hay gặp. Rồi, cô em nhẹ nhàng đặt khẽ chiếc nón đang chằm dở sang bên, dứng lên rót hai ly nước mời: " Hai anh uống nước...". Chỉ có thế. Anh SK2 nói chuyện đủ thứ, từ chuyện thời tiết xứ Huế dạo này mưa sao buồn quá, dẫn đến chuyện có đoàn văn công gì đó sắp diễn ở Cung An Định. Chẳng biết có dụng ý gì. Hình như anh ấy muốn gợi ý mời ba chị em đi xem thì phải. Còn hắn, hắn ngồi yên, không dám thở mạnh. Phải hơn nửa tiếng, hắn mới dám nhìn nghiêng nghiêng cô em gái lúc này như vẫn mải mê chăm chút từng đường kim, mũi chỉ trên chiếc nón lá trắng nuột. Một nửa mái tóc xấp xỏa trên bờ vai  gầy gầy, cánh mũi thẳng, làn da mặt mịn màng và trắng hơn do màu trắng của chiếc nón hắt lên. Lát sau, có một người con gái nữa bước vào nhà. " Các anh tới chơi...". Hắn biết ngay là cô chị lớn trong nhà. Khác với hai cô em, người chị nói chuyện với hắn vẻ cởi mở hơn. Chị hỏi ra ngoài này học có nhớ nhà nhiều không, chuyện ăn, chuyện ở nơi cư xá đã quen chưa...Hắn bớt ngại dần. Anh SK2 nói chuyện khá rôm rả với người chị lớn này. Hình như họ đã có mối thân tình từ lâu rồi...Lần thứ hai, lần thứ ba hắn đi với anh. Nhưng đến lần thứ tư thì hắn bạo gan đi một mình đến căn nhà có ba chị em gái ấy. Vì anh SK2 đã giã từ khung trời Tổng hợp với mùa mưa xứ Huế năm ấy sao mà dầm dề, lê thê. Anh đi, và gửi lại "thằng nhỏ em" làm bạn với ba chị em"cho vui"...

         Thường là những buổi chiều không có tiết học, hắn xuôi đường Nguyễn Huệ, qua cổng nhà thờ Dòng Chúa Cứu Thế, thẫn thờ dừng, ngắm đi, ngắm lại không biết bao nhiêu lần công trình kiến trúc tuyệt mỹ này. Rồi hắn vòng qua cổng phía bên kia, đến nhà ba chị em. Chẳng có gì, ngoài việc lặng lẽ ngắm nhìn cô gái chằm nón lá. Chiếc nào xong, cô em gái thản nhiên đưa hắn: " Anh coi thử... chiếc này chắc xấu òm ...". Hắn cầm lên, ngó vào mặt trong, rồi soi ngược ánh nắng chiều. Cầu Tràng Tiền, dòng Hương Giang, núi Ngự Bình, chùa Thiên Mụ bảng lảng, mông lung, ẩn mờ quanh thành nón. Và gương mặt cô em lúc này, Chúa ơi, sao mà phảng phất nét diệu hiền, thánh thiện như Đức Mẹ Maria.
           ...Vài tháng sau...Một chiều, hình như một chiều chủ nhật, hắn lại lang thang theo con đường quen thuộc đó. Và bất ngờ gặp cô em gái trên đường, gần nhà thờ. "Em đi đâu vậy, Vân ?". Ngạc nhiên như hắn, cô em cũng hỏi:" Anh đi mô rứa ?". "...Anh đến nhà em !". " Em đi lễ nhà thờ !". " Vậy hả?". " Thôi em đi nhen ! Mai anh tới nhé !". Cô em gái đi xa rồi nhưng cái dáng thướt tha trong tà áo dài trắng như khói sương quẩn trong đầu hắn không rời. Lòng vòng một lát, hắn lại thập thò ngoài cửa thánh đường. Hắn đảo mắt tìm và thấy cô em quỳ cầu nguyện như bao con chiên của Chúa. Thanh thản và sâu lắng. Và rất chi là ...Ma Soeur!
            Vậy là cứ chiều chủ nhật, hắn lại đến nhà thờ, để gặp một chút, để ngắm cô em cầu nguyện và có vài lần mạnh dạn theo chân tiễn mấy chị em về gần tới nhà. 
            Noel năm ấy, cùng với mấy bạn trong lớp,  hắn  đến nhà thờ với tâm trạng vui không thể xiết. Vì lần đầu đi Noel ở xứ thần kinh mộ đạo. Và đi để cố tìm cô em trong vô vàn người dự lễ. Âm thầm tìm. Lặng lẽ buồn vì tìm không thấy. Về lại cư xá, rồi quay lại nhà thờ. Đến giờ khắc Chúa Giáng sinh, hắn len lỏi vào trong và cố tìm cô em . Không có. Nhưng rồi... hắn ngây ngất khi thấy cô em xuất hiện trong nhóm các cô gái hát Thánh ca. Bài Thánh ca kết thúc, cô em cùng nhóm hát lui vào trong để lại cho hắn một cảm giác thiêng liêng chưa hề có. Dường như kể từ giây phút ấy, hắn mường tượng dần dần, để đến lúc này hắn tin là có Chúa ở trên cao...
          ...Tết năm ấy, hắn đem về tặng mẹ chiếc nón bài thơ do chính tay cô em chằm. Rồi cuối năm thứ nhất, hắn mang chiếc túi "sinh viên" đan bằng sợi cước nhựa, hai màu ô vuông xanh đen. Cũng chính bàn tay cô em ấy đan...
         Ở đất kinh kỳ, cái nôi văn hóa, chịu nhiều biến cố trầm luân, hắn tập tò học lam nham được vài thứ. Trong đó có âm nhạc. Mỗi lần qua nhà thờ, chiều chiều nghe tiếng chuông nguyện, hắn bất chợt lảm nhảm hát: " Đưa em về dưới mưa, nói năng chi cũng thừa. Như mưa đời phất phơ, chắc ta gần nhau chưa ?". Những ngày tháng ấy...hắn giống như cơn mưa phất phơ. Không làm ướt áo ai. Không làm tim ai lạnh. Hình như cuối năm thứ tư, Ma Soeur nói với hắn: " Tháng sau em làm lễ cưới ở nhà thờ đó anh..." trong một dịp tình cờ gặp nhau trên con đường chạy ven dòng sông An Cựu lờ lững...
                         

Thứ Năm, 30 tháng 8, 2012

Trải chút văn chương , ngỏ chút đời ...

 Hơn  nửa  kiếp người nhàn nhạt quá
 Ngày qua  tháng  lại cứ  chơi vơi
 Rồi  có  một chiều  ta chợt  tỉnh  :
 Trải  chút văn chương , ngỏ  chút đời ...
     
           
           
             

Truyện ngắn : CỐ NHÂN

      " Chào em ! Thử xem em có nhận ra anh không ? " . Cô bé - không , bây giờ trước mắt anh đã là cô gái ngoài hai mươi - thoáng ngỡ ngàng , rồi "à" lên : "Anh Huy ! Trời ! Lâu lắm anh mới ghé lại quán em ! ".  Đoạn cô cuống  quít mời anh ngồi , như ngày xưa mỗi khi anh đến nhâm nhi ly cà-phê giữa khu vườn xanh lá cả bốn mùa . "Ngần ấy năm , anh làm gì , ở đâu ? " . Anh mỉm cười , khẽ nhún vai : " Vẫn trong thành phố này . Còn công việc thì đi khắp nơi , lên rừng , xuống biển...đủ cả ? " . " Anh dùng gì ? Vẫn cà-phê đen chứ ? " . Anh gật khẽ : " Bộ nhớ em thật tuyệt ! " . Cô cười , vắng đi vẻ nhí nhảnh ngày nào . " Này em ! Chỗ anh...ngày trước thường hay ngồi ...vẫn còn nguyên chứ ? " . Cô quay lại nháy mắt : " Dạ , vẫn thế ! Xin mời anh ! " .
      Anh đứng dậy , bước ra hiên rồi vòng ra khoảng vườn . Mười năm , ôi trời...thế giới bao đôi thay mà chốn này hầu không hề thay đổi . Vẫn còn đó chiếc bàn gỗ thô ráp đặt dưới gốc ngọc lan . Có khác chăng là dường như nhuốm màu thời gian . Bất giác lòng anh se lại...
      " Cà-phê đây anh ! " . Rồi theo thói quen có từ lúc nào không rõ , cô gái đột ngột hỏi : " Anh đến một mình sao ?  Còn chị đâu ? " . Nghe xong , anh lại có cảm giác như mười năm không tồn tại . " Có...có chứ ! Chị ấy sắp đến đấy ..." . Anh vội nói giọng xúc động ." Thật hả anh ? Có đến năm năm , em mới có lần gặp lại chị ...Lần đó , chị đến mà không có anh . Cũng ngồi chính chỗ này . Em còn nhớ trông chị buồn buồn làm sao ấy ! " . Anh sững người nhìn  trân cô gái .
      Một nhóm có vẻ là sinh viên bước vào cổng ngõ . Hình ảnh đến là quen thuộc của anh mười năm trước . " Bạn bè cùng trường em đấy " . " Sinh viên ! Xin có lời chúc mừng em nhé ! " . " Dạ , cảm ơn anh ! Xin phép ..." . Anh vui vẻ gật đầu . Thời gian trôi nhanh thật ...
     "...Chị ấy sắp đến đấy..." . Anh biết là mình không nói cho vui , ít ra trong thời khắc này . Anh nhớ hồi trưa..." Ê ! Cậu có điên gọi ! " . Một đồng nghiệp vỗ vào vai anh . Vẫn không rời mắt khỏi màn hình vi tính , anh hờ hững hỏi : " Ai gọi thế ? " . " Tiếng đàn bà hay con gái lạ hoắc , không phải tiếng của Lan ..." . Tai sẵn sàng nghe mà đầu óc anh còn vướng bao con số . " Tôi là Huy đây . Xin lỗi , tôi được tiếp chuyện với ai thế ? " . " Anh...anh Huy ! Em.. em là Hạnh đây mà ! " . Trong vài giây ,mặt anh tái đi , tim như muốn bứt ra khỏi lồng ngực . " Hạnh ! Hạnh ! Có phải em không ? " . " Em đây ! Em vừa tới thành phố này có công việc . Ngày mai em đi..." . " Vội thế sao ? Hiện giờ em ở chỗ nào ? " .Một chút ngập ngừng . " Thôi ...việc đó không quan trọng . Còn anh , nói cho em biết địa chỉ nhà riêng của anh đi ..." . Anh nhắc hai lần số nhà , đường phố ." Anh ! Em muốn gặp anh lắm - giọng nàng ngập ngừng - Anh còn nhớ cái quán nhỏ mà mình hay ghé chứ ? ". " Làm sao mà anh quên được ! " . Một chút đắn đo . " Em ước sao được gặp anh ở đó . Nếu được ,năm giờ chiều hẹn gặp lại anh nhé ! " . " Năm giờ..anh đến đó chờ em..." . Nàng gác máy , thành thử câu nói với của anh đành gửi lên đường dây . Bắt gặp cái nhìn ngạc nhiên , mang hình dấu hỏi của đồng nghiệp , anh mỉm cười buâng khuâng : " Cố nhân ! " .
       Bốn giờ ba mươi phút chiều . Lát nữa ,nhất định nàng sẽ xuất hiện dưới vòm cổng có giàn hoa ty-gôn hồng xen trắng . " Anh nhìn xem , màu hoa ty- gôn có đẹp không ? Đôi khi có chuyện buồn , em tìm và say sưa ngắm màu hoa ấy và lòng thanh thản trở lại " . " Còn anh , hễ thấy ty-gôn ở đâu là anh nhớ ngay đến em " .  " Ứ ?! " . Anh gật đầu vẻ chân thực : " Vì sao à , anh cũng không hiểu  nữa ! " .Hai đứa nói với nhau lúc nào nhỉ ? Đúng rồi , cuối năm thứ ba . Lúc ấy đã tưởng sẽ không bao giờ thiếu nhau được nữa trên cõi đời này...
    " Anh vẫn thích nghe những bản nhạc như hòi xưa chứ ? " . Cô gái lại đến và hỏi . Anh gật đầu .  "Mở đầu là ''Romance "...à mà thôi , " Mười năm tình cũ " nhé ! Em biết tỏng hiện giờ anh thích bả đó hơn " . Chẳng thấy nét giễu cợt nào trong ánh mắt cô gái cả .
     Tiếng nhạc dạo đầu rồi lắng lại . Và một giọng nữ hơi khàn đục nhưng sang trong cất lên : " Mười năm không gặp tưởng tình đã cũ . Mây bay bao năm tưởng mình đã quên . Như mưa bay đi một trời thương nhớ . Em ơi bên kia có còn mắt buồn..." . Cảm giác trong anh như vừa nuốt trọn những giọt rượu bỏng rát và từ đó lan ra ,gai lạnh suốt sống lưng . Bài hát đến đoạn cao trào , mắt anh nhòa đi cay cay . Đúng là trọn mười năm...mười năm . Ba năm , mái tóc nàng vẫn lửng ngang lưng . " Sao em không để tóc ngắn như các bạn khác ? " . Nàng nhón tay cầm một bông ngọc lan rụng trên bàn , đưa lên mũi ngửi : " Sẽ còn ngọc lan không , nếu như mùi thơm của nó chẳng khác gì hoa ngọc anh trắng mọc cuối tường kia hả anh ? " .
       Nếu tình cờ gặp nhau ở đâu đó , không biết mình có nhận ra nàng trước tiên không ? Đã bao lần anh thử đặt ra câu hỏi ấy mà thâm tâm không chút mảy may hy vọng . Không , nhất định anh sẽ nhận ra nàng dù thời gian , tuổi tác và cuộc đời có làm nàng thay đổi , vì những gì thuộc về nàng , những nét khác biệt giữa nàng và bao cô gái khác đã ngả bóng vào tâm tưởng của anh...
      Anh cắm cái nhìn ra ngoài cổng . Còn mười lăm phút...Nàng tới rồi kìa ! Tim anh loạn nhịp . Ồ không ! Một đôi và lại là sinh viên . Có khác gì ngày xưa mình đâu  ?  Hình như họ học năm cuối cùng thì phải . Chàng trai dáng gầy ,vẻ phớt đời hoi " bụi " . Còn cô gái trông không còn ngơ ngác ,tươi tỉnh như những năm đầu bước vào trường ..
      ...Anh nhớ ...buổi chiều cuối thu , nắng rây vàng trên ngọn cây , thảm cỏ .Anh và nàng cứ lang thang trên công viên chạy dọc ven sông . Những lối đi đã có lá vàng rơi lác đác . Công viên xanh màu nhiệt đới nhưng đây đó vẫn chơm chớm vài nét thu trong hồn người , trước khi đất trời quyện vào nhau với những đợt mưa dai dẳng . Mỏi chân , anh và nàng trở về bên gốc ngọc lan già này . Sáng mai , cùng với vài bạn nữa trong lớp , anh sẽ tạm mặc áo lính hai năm . " Anh nói chuyện gì cũng được , cho vui đi anh ! " . " Không ! Người nói nhiều phải là em chứ ? . " Anh không sợ những cô gái lắm lời sao ? " . " Sợ , nhưng không phải lúc này " .  Mãi về sau , anh không hiểu nổi tại sao lúc đó anh và nàng cứ lặng nhìn nhau , quên cả nói với nhau dù vài lời dè dặt , về một điều thiêng liêng nào đó cho ngày mai ,  hoặc một lời hẹn ước mơ hồ thoáng qua như cánh chim trời .
       Mười năm lặng lẽ trôi , cuốn trôi những cánh thư thưa dần , nhạt dần ...
       Mười phúc nữa...Chắc là Lan đã đón con về và đôi tay Lan thoăn thoắt sửa soạn bữa cơm chiều . Một tháng anh ở nhà với vợ con chừng mươi ngày . Bữa cơm nào có anh  , Lan như trẻ ra . Duyên phận ? Cái ẩn số mờ ảo ấy , đôi khi anh tin rằng nó hiện hữu và mỉm cười với anh bằng một hình ảnh cụ thể : Lan , vợ anh .
       " Em sống ra sao ?". Không , mình không nên bắt đầu bằng một câu thừa thãi , nhàm nhạt và ngờ ngợ đâu đó . Nhưng mà , mình sẽ nói với nàng những gì ? Hỏi thăm sức khoẻ ? Chuyện công danh , chuyện gia đình , chồng con ? Hay là gợi kỷ niệm xưa ? Biết nói gì đây ... Một câu , ừa , biết đâu sẽ làm bừng lên ngọn lửa đã lâu ngày vùi trong lớp tro dày , nhưng có khi lại làm chết đi bao kỷ niệm một thời ...
 Năm giờ... Một ... hai ... ba...nào ? Hãy xuất hiện trước mắt anh đi . Chín , mười ..." Mấy đứa bạn em , đứa nào cũng thích đến sau và khuyên em cũng như thế. Hoàng hôn cuối thu buông mới nhanh làm sao . Hai ...năm ...rồi năm phút nữa tôi qua ...Lẽ nào nàng không đến ...? .
       Nàng đến kia ! Hình như thế ...Hiện ra giữa cổng ngõ nhập nhoạng , anh thấy nàng bước đi khoan thai , hơi rụt rè một chút . Khi nàng đi qua dưới quầng sáng đèn từ hiên hắt xuống , anh không tin vào hình ảnh thực trong mắt mình : Lan , nào đâu phải nàng ! Trấn tĩnh một giây , anh đứng lên gọi khẽ : " Em ! Anh đây ! Làm sao em biết anh ở đây ? " . Anh hỏi mà không thể giấu vẻ sững sờ .Trong ánh hoàng hôn mong manh còn sót lại cuối ngày , ánh mắt chị nhìn anh dịu dàng, đằm thắm . " Anh Tuân có ghé qua nhà mình cho em biết  ..." . Tuân , bạn cùng khoá với anh , cũng có một thời trồng cây si xanh mượt trước phòng tập thể của nàng .
       Lúc này mà Hạnh đến thì sao nhỉ ? Biết nói với Lan như thế nào ? . " Về đi anh ! Ở nhà con mong anh về lắm !" . Anh muốn đứng dậy nhưng đôi chân như muốn cố níu thêm lát nữa . " À ! Anh Tuân nhắn anh khỏi phải chờ ! Người ấy đi rồi , anh Tuân nói thế ! " .
       Người ấy đi rồi ?! Đi rồi ...đi rồi ...đi rồi...! Tiếng vọng như xoáy vào ngực anh nhưng cũng vừa cất đi một cái gì đè nặng trái tim anh  . Anh nắm tay Lan , rời rã đứng lên : " Mình về thôi em ! "
      " Anh chị về hả ?  Vội thế ? " . Cô gái đứng sau quầy ngạc nhiên hỏi . Anh tự hỏi , không biết cô gái có nghĩ rằng người cũ năm nào có phải đang đi với anh ,hay là... " Chúc anh chị một buổi tối vui vẻ ! " . " Cám ơn cô bé nhé ! " . Nép gần bên anh , chị đưa tay vẫy vẫy  chào cô gái...
        ...Lần gỡ từng mối dây buộc , bóc hai lớp giấy trắng bóng , anh rút ra một vật và sững người : Cuốn nhật ký thời sinh viên của mình . Lật trang đầu , anh thấy một mảnh giấy đặt ngay ngắn ở giữa . Ôi ! Những dòng chữ mềm mại mà nhiều năm  rồi anh mới gặp lại .                                                                              " Anh ! Lần cuối cùng cho em xin lỗi vì không thể đáp hẹn với anh . Em không có quyền gợi lại , dù nhỏ nhoi , những gì để cho anh vương vấn . Có khi nào chợt nhớ , xin anh hãy nhớ em của ngày xưa ấy và đừng để hiên tại  gánh chịu những gì thuộc về một thời đã qua ,anh nhé ! " .
           Vỏn vẹn chỉ có thế . " Anh Tuân gửi gói này lúc nào thế em ? " . " Khoảng bốn giờ ba mươi  anh ạ ! " . Anh ngồi lặng ngắm Lan một lát , rồi đến bên cửa , nhìn phố phường lấp lánh ánh đèn .  Người ấy đi rồi !  Có đến một lúc lâu , anh không biết mình ra sao nữa ...                                                                                                                                                                                                


                                                                                   

Hạnh phúc

          Một  sáng  mai  xuân  nào  đó
          Đang  đi ta bỗng  chợt  dừng
          Đâu  đây  tiếng  chim  lảnh  lót
          Góc  vườn hoa khế  nhẹ  rung ...
         
                 Chim  hót  sao hồn  nhiên  thế
                 Phải  chăng  nắng  hửng  trời  lên
                 Để  bước  chân dừng  xao  xuyến
                 Để  hồn  lắng lại  buâng  khuâng
   
         Hạnh  phúc  nào  xa  vời  vợi ?
         Quanh  đây  gần  gụi  bình  thường
         Được  nghe  tiếng  mùa xuân  nói
         Đơn  sơ ...nhưng  chớ  vào  vườn


                       

Thứ Tư, 29 tháng 8, 2012

Truyện ngắn : Bánh ít lá gai

                                                                   1
           "...Một,hai,ba nè  !...Mười lăm...mười tám...ba mươi...năm mươi hai...năm mươi hai.?! Ơ, chỗ này đếm chưa hà ?! Rồi !? Chưa !".  Cô bé rụt tay ,cốc vào trán. Tối nay lộn hồn hay sao ấy ? Còn mỗi trẹt bánh mà đếm hoài vẫn lộn...
             Có chớn người dừng trước. Cô bé ngẩn lên, đon đả :" Chị ơi ! Bánh ít lá gai nhưn dừa ngon lắm đó chị ! Chị mua thiệt à ? Một chục nhen ! Em bỏ bì nhựa đen cho chị nè ! Dạ ! Bữa nào thích ,tiện chân ghé lại nhen chị !".
             Khách mua đi rồi nghĩa là bớt đi trên mẹt một chục bánh ! Những cái bánh gói bằng lá chuối chát nuột nà màu xanh chín , von vót đều tăm tắp cái chóp nhòn nhọn, trông xinh xắn làm sao !
            Cô bé lại xòe bàn tay,chia từng nhóm để dễ đếm . A , có lời rồi ! So với hôm qua , bữa nay bán ế òm .Chà , bụng râm ran đói và cả buồn ngủ...Cô bé há miệng ngáp,són ra giọt nước mắt sống sít .Sau cái thở phào ,  hai má cô bé chợt nóng lựng . Lớn rồi mà ngáp kiểu đó ở giữa đường giữa sá là sao à ? Mất nết chớ sao ! Ai nói ? Ờ, không phải mẹ...           "...Một,hai,ba nè  !...Mười lăm...mười tám...ba mươi...năm mươi hai...năm mươi hai?! Ơ , chỗ này đếm chưa hà ?! Rồi !? Chưa !".  Cô bé rụt tay ,cốc vào trán. Tối nay lộn hồn hay sao ấy ? Còn mỗi trẹt bánh mà đếm hoài vẫn lộn...
             Có chớn người dừng trước. Cô bé ngẩn lên, đon đả :" Chị ơi ! Bánh ít lá gai nhưn dừa ngon lắm đó chị ! Chị mua thiệt à ? Một chục nhen ! Em bỏ bì nhựa đen cho chị nè ! Dạ ! Bữa nào thích ,tiện chân ghé lại nhen chị !".
             Khách mua đi rồi nghĩa là bớt đi trên mẹt một chục bánh ! Những cái bánh gói bằng lá chuối chát nuột nà màu xanh chín,von vót đều tăm tắp cái chóp nhòn nhọn, trông xinh xắn làm sao !
            Cô bé lại xòe bàn tay,chia từng nhóm để dễ đếm .A,có lời rồi ! So với hôm qua,bữa nay bán ế òm .Chà,bụng râm ran đói và cả buồn ngủ...Cô bé há miệng ngáp,són ra giọt nước mắt sống sít .Sau cái thở phào ,hai má cô bé chợt nóng lựng. Lớn rồi mà ngáp kiểu đó ở giữa đường giữa sá là sao à ? Mất nết chớ sao !Ai nói ? Ờ, không phải mẹ...
            Bụng đói cồn cào đòi cơm . Ổ mì bằng bắp tay , thêm hai cái bánh ít trần...bữa trưa nào cũng chỉ có vậy. Lại qua một bữa .Cơm ơi, sao mà thèm dẫu có bớt quay quắt thèm hơn lúc trước.Ờ , không biết giờ này con bé Ba lo cho hai đứa nhỏ ăn xong rồi đi ngủ chưa ?."  Chị Hai à , có bữa chị Ba đi mua gạo tới tận tối mịt mới về .Em với  thằng Út đói quá...lục cơm nguội . Cơm cũng hết trơn  .Thằng Út khóc ri rỉ...". Bữa trước về,thằng Tư mếu máo  méc , khiến cô bé ôm con bé Ba khóc òa. Thằng Út tít mắt cười.
           Hồi mới vào...Cứ hễ dãy phố lên đèn sáng trưng là mắt cô bé rân rấn. May mà có ông Tư xích lô. Ơ, giờ này sao vẫn không thấy ông Tư ghé bến ? Bến đỗ xe của ông là gốc phượng kế bên . Chao , so với cây phượng quặn quẹo u nần những gốc với rễ thì ông Tư có hơn gì . Cũng nhăn nheo , hốc hác,còm nhom...."Làm sao cháu khóc ?". "Cháu...cháu nhớ mấy em cháu ...Tụi nó còn nhỏ lắm ông à !"." Mấy đứa ? Đứa lớn lên mấy ?. "Ba đứa ! Đứa lớn đâu mười hai, mười ba...! Thằng Út mới bốn tuổi ông à !". "Còn ba má..?" . Thấy cô bé lặng lẽ lắc đầu,vẻ mặt như có đám mây xám lướt qua,ông Tư cất tiếng thở dài rồi đổi giọng :" À...à ! Ông hiểu ! Ơ , đã bán hàng thì cháu phải cố vui lên chứ ! Ủ ê , rầu rĩ ai mà mua...". "Dà !". " Ậy , rán cười lên !Chà , lại mếu...Cái con nhỏ ! Này, bánh còn nhiều không ?".Cô bé khịt mũi , quệt tay lau mắt  . " Híc!..Híc...Dạ... nửa rổ...híc...". "Cháu bỏ bì hết cho ông đem về !". Cô bé sững ra , nín khóc. "Dạ ?! Ông...ông...mua ?!". Ông cười khà :"À ,ngày mai...ông giỗ lúi húi ông già của ông.Trước cúng , sau cho mấy đứa nhỏ trong hẻm. Nè , hồi còn sống...ổng cứ ao ước ăn bánh ít lá gai nhưn dừa lắm đó nghen..."
         Đâu như đó là bữa đầu tiên cô bé bưng rổ bánh ra góc đường ngồi bán . Ừa , quên làm sao một tối mưa tầm tã đó . Đường phố chẳng mấy chốc nước ngập trên mắt cá chân . Từ cuối con đường lòa nhòa ánh điện , cô bé chợt nhận ra dáng ông Tư đang rướn người , cố giong chiếc xích lô ngược chiều gió thốc , ì ạch dừng trước mặt cô bé . Lúc này cô bé đang co ro trùm tấm nhựa bé tẹo qua đầu , hai tay choãi ra nắm chéo góc , cố không để mưa tạt vào ướt trẹt bánh.  Ông nhảy xuống nói rõ to :" Cháu ơi ! Lên xe, ông đưa về !". Cháu...phải bán...hết bánh...". " Đấy, cháu nhìn coi !Trên đường có ai đâu mà bán !...".  Đúng là trên đường vắng ngơ , vắng ngắt . " Cháu biết tối mai là gì không ?". " Dạ không !" . "Tết Trung thu ! Đấy ,cửa hiệu nào cũng bày bán ê hề đồ chơi .Cháu không để ý à ?"  .  " Ông ơi , từ nhỏ đến giờ cháu có biết Trung thu là gì   ..."  . "...là Tết dành cho trẻ con..." . Cô bé hé tấm áo mưa .  " Cháu đâu là trẻ con ..." . " Nhưng chưa trở thành  người lớn ! Mà thôi...cháu bỏ bì hết rổ bánh cho ông ! "."Ông !?".Vuốt nước mưa ràn  rụa trên mặt,ông móm mém cười :" Làm quà Trung thu cho bọn nhỏ trong hẻm !Thôi bỏ bánh vào bì nhanh lên cháu ! Rồi lên xe !". " Cháu không đi xe đâu ! Ông đạp không nổi mà...".
       ...Có dáng người dừng trước trong lúc cô bé mãi nghĩ về ông Tư . Một giọng mũi khìn khịt :" Nhỏ ! Đóng "hụi" tháng này !". Cô bé nghển đầu lên nhìn nhưng tức thì cụp mắt xuống . "Dạ...". " Dạ cái con khỉ mốc !..Đóng hụi ! Mười đồng !". " Dạo này bánh bán ế lắm ! Chú... tha... cho...Cháu còn nuôi ba đứa em nhỏ dại !". " Gì ?! Nuôi ba đứa ! Mầy giỏi thiệt ! Còn tao...cõng mỗi cái thân tao cũng không nổi ! Ê ,đưa tiền nhanh lên ! Ì xèo dữ..". Cô bé lần khần ,nửa sợ ,nửa tức không muốn đưa. "Hổm rày tụi tao bị lùng sục ráo riết. Đói quá mới rớ tạm đám hàng rong dẻo mép.Nhe ngóng gì mấy đồng còi cọc tụi bay !Đưa tiền đây !Để trùm ngồi chờ đổ quạu thì khỏi ngồi chỗ này bán luôn...". Cô bé dùng dằng giở nắp trẹt,cầm cuốn sách quăn queo bỏ ra khỏi rổ,rồi bốc lên nhúm tiền lẻ nhàu nhò đưa gã đòi đóng '' hụi'' . Gã trợn mắt :" Xạo hả ?!". Cô bé run bắn người,vội nhón thêm nhúm tiền nữa đưa cho gã . " Xì" dài một tiếng nhưng rồi gã cũng thò tay giựt lấy,bước xéo đến chỗ trùm. Tay trùm đang lơ đễnh rít thuốc lá sát hàng rào công viên. Công viên không lớn nhưng từ sáng đến tối cứ nhộn nhạo,nhí nhéo suốt , và , đến khi đêm về lại vọng ra từ những khoảng tối tiếng ỉ ôi nhờn nhợn.
          Gã thu tiền ''hụi'' với tay trùm chưa kịp đi thì cô bé khóc nức . " Hu...hu...ngồi ê lưng cả ngày...được mấy đồng lời mà cũng tới giựt cho được...hu hu...". Tay trùm nghe quay qua trừng mắt mắt nhìn gã đàn em . "Đưa tiền cho tao !".  "?!" . Gã thu ''hụi'' hấp tấp moi tiền trong túi ra , khúm núm đưa. Tay trùm nháy mắt ra hiệu : " Chờ đấy !". Đảo đôi tròng mắt trắng dã ngó lia xung quanh , trùm bước tới , sà xuống ngồi sát cô bé. " Nhỏ , nín đi !" . Cô bé hé mắt nhìn , giật mình . Gã trùm thả nắm tiền nhàu nhò lên mặt trẹt , vỗ vào vai cô bé. "Cầm lấy ! Không thu nữa ! Tại thằng kia không biết...". Cô bé cúi gằm mặt , người cứng đờ . " Này ! Muốn kiếm nhiều tiền hơn không ? ".  "!?" . " Muốn vậy phải vứt cái trẹt bánh này rồi theo tụi tao , à tụi anh. Mầy...à em...là con gái . Ngước lên coi ! Ờ lớn chút nữa đẹp hết biết ! Theo tụi anh đi ! Tụi anh giúp em kiếm tiền dễ òm...". Trùm nhếch miệng cười  : " Chịu rồi hả ? Còn làm gì à ? Yên tâm ! Em mà chịu khó ''thời trang'' , ờ quên , gì há , à ''tân trang'' lên một chút ,chặc , hí... hí...". Đột ngột cô bé đứng bật dậy , giận dữ hét lớn :" Ông-cút- đi !". Gã trùm ngớ ra , đổi giọng cười hô hố :" Dữ vậy , nhỏ ! " . Vài người qua lại , thấy lạ , dừng lại nghe ngóng . Cái nhìn của người đi đường có khác nào như ánh sáng đối với loài chuột chù , khiến gã trùm lấm lét phẩy tay đàn em , lủi lẹ vào công viên . "Mầy không cứng được lâu đâu nhỏ !". Trước khi biến gã còn dằn vào tai cô bé .
           Cô bé rũ người , ngồi thụp . Cô bé cắn môi , ngó qua gốc phượng . Giá như có ông Tư . Ừa , chỉ cần tiếng đằng hắng của ông như vài bận thì ''tụi nó'' khó làm tàng..
          "Bé bán bánh ít ! Bán cho ít bánh !". Rõ giọng con trai ngồ ngộ .Cô bé ngẩng lên , mặt còn nguyên vẻ tức bực . Nụ cười lộ chiếc răng khểnh .Và nét mặt nhang nhác..."A..nh ! Anh...mua bánh ?". Giọng cô bé lọng ngọng . "Bé bỏ bì hết cho anh ". " Hết à ?". "Ừa ! Bộ không muốn bán cho mau hết à ? ". "Dà ! Dà !".
           Cô bé giở nắp trẹt , lựa lấy bì nhựa , phù miệng thổi bung , rồi nhón tay bốc từng cái bánh đặt nhẹ vào bì . Người mua , là một chàng trai , cúi xuống nhấc bổng túi , móc vào ghi đông xe đạp . "Hết bao nhiêu ?". Cô bé lẩm nhẩm tính , lúng túng khi nói số tiền .
            Trả tiền cho cô bé xong, chàng trai nói mà cứ ra lệnh :" Nào , cô bé! Thu dọn thúng rổ ! Lên xe , tôi đưa về !". " A..nh nói ...sao ?!". Cô bé sửng sốt ,ấp úng hỏi .Chàng trai cười rõ to :" Biết mà... sẽ giãy nảy như đỉa phải vôi ! Bé yên tâm , tôi là hàng xóm với ông Tư xích lô ! Ổng bận về quê vài ngày , ổng nhờ tôi đưa cô về...". Mắt cô bé cụp xuống , đầu lắc quầy quậy ,miệng lúng búng . " Thôi...thôi...em không dám làm phiền đâu ạ !". Chàng trai lại dõng dạc hô : " Thu dọn ! Lên xe ! Không nói nữa !". Cô bé ngước lên và lần thứ hai nhìn rõ mặt chàng trai .Vẫn nụ cười lộ chiếc răng khểnh ,vẫn ánh mắt ấm áp ngày nào...Chần chừ vài giây rồi cô bé cũng thu dọn rổ thúng , lóng ngóng ngồi ghé lên ba-ga xe .
     Chiếc xe đạp loạng choạng lấy đà rồi bon bon hòa vào dòng người xe ồn ã . " Quên hỏi , đi đường nào ?...
                                                                 2
        "...Nào,rẽ phải hay rẽ trái..". " Dạ ! Tới rồi ! Cho em xuống ". " Ở mặt phố à cô bé ?. " Trong hẻm...lòng vòng xa lắm !." Chỗ trọ có rộng không ? À thôi ,cứ suy ra cái xó anh ở - chàng trai xưng ''anh'' từ lúc rẽ cua đường đầu tiên-là biết thôi mà...Chật căng , chật cứng mà người vẫn cứ đổ xô vào ! Cứ như thiên đường không bằng ...À, đi nhé !". "Cảm ơn..anh ạ !". " Dành mà cảm ơn ông Tư !".
        ...Có bấy nhiêu đó mà cô bé miên man nhớ miết .Có phải ảnh không ? Nếu đúng là ảnh thì có nhận ra cô bé khốn khổ này không ? À, mà ảnh vào thành phố này làm gì ? Đi học hay đi làm ?         Còn mình...Cô bé sực nhớ tới tối qua ,lúc về chỗ trọ. Chao ôi,không lẽ chỗ ảnh ở cũng vỏn vẹn mỗi bề chừng tám bước chân ? Ngủ , trải chiếu xuống nền . Thức , cuốn tròn lại để lấy chỗ làm bánh . Nào lò , xoong , rổ , cối chày...lỉnh khỉnh choáng hết ba phần . À, tối qua làm cả trăm bánh mà chẳng thấy mệt ,thấy buồn ngủ chút nào . Nhoáng một lèo quết xong cối lá gai nhuyễn bấn .Tay sao mà dẻo ,cứ thoăn thoắt hết nhào bột ,tới làm nhưn dừa . Bánh gói sao mà đều tăm tắp, cứ như từ khuôn tay đúc ra . Rồi hấp, cứ như biết được bánh chín tới đó là giở nồi ra . Để lâu quá một chút là bánh chín nhão,mất dẻo,mau thiu... Đúng là đêm qua khác hơn mọi đêm . Ờ,mà cả ngày nay nữa chứ ! Tiếng mời của cô bé nhanh nhảu,trong trẻo hơn.."Chà ,cái con nhỏ ! Mặt mày ,mồm mép mau như vầy chẳng mấy chút bán sạch rổ bánh như chơi !". Ôi ,chị ''quở'' mà sao miệng cười thương quá !
          Còn đám học trò nữa . Lớn phổng phao rồi sao còn nhí nhảnh ! Chắc tụi nó chưa bao giờ rớ đến việc phải làm lụng ,gom góp từng đồng để nuôi em , nuôi mình . Ờ , ước gì...không có buổi chiều mưa ảm đạm ấy,biết đâu mình cũng được nhởn nhơ , ít ra cũng bằng một phần nhỏ nhoi so tụi nó ...
           "Nghe cô nói này ! Chị Hai , à , má tụi bay bị bắt đêm qua !". Người đàn bà có cặp mắt thâm quầng , vẻ mặt hốc hác , dớn dác nhìn quanh quất , kéo cô bé vào góc nhà thì thào . " Má con à ? Má con làm gì phải bị bắt ? Mà ai bắt ?". Cô bé ngây mặt hỏi . " Ủa ! Chớ mầy...không biết má mầy làm gì à ?". " Dạ !?". Người đàn bà đến báo tin vội nói tiếp :" Mà thôi ! Mầy , à cháu ,chẳng cần biết làm gì cho khổ ! Chỉ biết má mầy , à cháu, bị người ta , à nhà nước ấy , giữ lại , không cho về nhà . Mai mốt họ cho đi cuốc đất , cấy lúa , trồng cây...". "Chừng nào mẹ cháu về ?". Vẻ mặt người đàn bà bối rối , nhão nhuột :" Không biết ! Đợt quét này hễ tóm được ''con'' nào , họ liền lấy máu xét nghiệm , xét nghiết gì đó ! ''Con '' nào ''bị'' , họ tống vô trại ,bắt chữa bệnh ,không để lây tùm lum...". Cô bé tái mặt kêu tiếng ''má'' .Người đàn bà há miệng ngáp , mắt đờ dại . Sực nhớ, người đàn bà ấy móc từ trong túi ra một tép giấy bằng móng tay và một điếu thuốc lá .Những chiếc móng tay dài sơn đỏ bầm , run run tách từng mép giấy , lộ ra chút bột trắng tinh . Tay kia cầm điếu thuốc chấm vào , xoay nhẹ , rồi bật quẹt đốt điếu thuốc , ngửa cổ rít một hơi nổi cả gân xanh . Lơ mơ một chặp , người đàn bà mở choàng mắt như vừa tỉnh ngủ ." Tao vừa lên trời đấy ! " , rồi cười khè khè :" Mầy có mấy đứa em ?".  " Ba đứa !". Đôi mày vẽ cong ,mảnh và sắc như trăng mồng bốn của người đàn bà nhướng lên hết cỡ . " Trời đất ! Vậy mà tụi tao chẳng đứa nào biết ! Chị Hai ơi ...là chị  Hai ! Đã làm cái nghề này mà cứ
sòn sòn đẻ làm chi cho khổ ! Báo hại cho tụi nhỏ rồi !" .Cô bé tỏ vẻ khó chịu :" Má cháu nói...má làm nghề quét đường ban đêm ở thành phố kia mà...". Người đàn bà bật cười sằn sặc :" Quét đường ?! Đứng đường thì có ! Mà thôi...cô tìm nhà báo cho mấy đứa biết mà tự lo liệu nuôi thân ! Đừng chờ má tụi bay nữa ! Còn ít tiền cho cháu nè ! Tằn tiện mua gạo mắm .Tiếc là ...đêm nay tao cũng biến đi nơi khác , để '' làm ăn '' dễ hơn ! Mầy lớn rán bảo bọc mấy đứa nhỏ !". " Dạ !". Người đàn bà chép hít mấy lần : " Thiệt tội cho tụi bay quá ! Thôi cô đi...!".
          Màn mưa xóa dần bóng dáng người đàn bà vừa đem tin dữ đến cho cái căn nhà mái lợp lá dừa cũ mục , vách đất liêu xiêu...
          Sáng mai mẹ về thôi mà !
          Sáng mai mẹ thế nào cũng về ?!
          Sáng mai mẹ...
          Lũ trẻ ngày nào cũng cãi nhau chí chóe , cũng ngong ngóng đầu đường về việc mẹ có về hay không . Mẹ ơi ,về đi- cô bé ôm  thằng Út khóc thầm trong đêm thứ tư- con sẽ la rầy tụi em để cho mẹ ngủ cho đẫy giấc ,con đi chợ , nấu cơm canh thật ngon cho mẹ ăn lấy sức , rồi xách nước mẹ tắm trước khi đi làm...
          Năm ngày...mẹ vẫn biền biệt . Vậy là bà bạn má nói thiệt . Tin dữ ấy vỡ ra . Biết chuyện ,cô bác ,hàng xóm đến thăm , người cho gạo , người cho tiền , quần áo cũ . Có chú bắc thang gột sửa lại mái nhà cũ nát...
          Rồi cũng giống như giòng nước mắt...những đỡ đần , chia xẻ lúc khốn khó ngày càng vơi dần , cạn kiệt .
          " Phải tự kiếm ăn thôi !".Cô bé rầu rĩ bảo tụi em . " Bằng cách nào , chị Hai ? ". " Ờ , tao nghĩ miết mà  chưa ra ! Đứa nào cũng ốm nhách ,nhỏ xíu ,ai mà thuê mướn ! Tao nói vầy ...đến mùa ta mót lúa , lượm củ mì ...Hết mùa ...dắt ăn xin nhen ! ". " Ăn xin là xin ăn ấy à ?" . Thằng em lên tám tỏ vẻ biết :" Ăn xin à  ? Biết rồi.. !". Cô em kề chộp hỏi :" Sao biết ? ". " Hôm bữa tui thấy một bà già lưng còng sát gối vào quán xin tiền ! Đến bàn ăn nào bả cũng xin !" . " Có ai cho không ? ". " Ui , tui thấy nhiều người ngó lơ , lắc đầu . Chỉ có vài người cho thôi !" . " Thôi im hết ! Tao nói ngày mai , chị em mình đi ăn xin ! Không cãi nữa !".
        ...Cô bé ngậm ngùi khi nhớ lại những năm tháng cơ cực , dắt díu nhau lang thang , xin từng đồng lẻ từ lòng thương của bao người . Chị em đứa nào , đứa nấy cũng bị nắng gió nung nám mặt mày , áo quần rách rưới , nhem nhuốt ,tóc cháy đỏ quạnh . Những ngày mưa dầm ,đường xá lụt lội , đành phải ru rú ngồi dưới chỗ còn khô ráo , ngó mưa giăng kín trời . Để đêm về , cái đói cõng theo cái lạnh , luồn từ bụng ra ngoài da , khiến mấy chị em chỉ còn biết ôm nhau nằm co ro , khóc ri rỉ , rồi lả đi trong giấc ngủ chập chờn...
         Những năm tháng ấy , cô bé gần như thuộc làu biết bao nhiêu là ánh mắt . Ờ, những ánh mắt không phải lúc nào cũng đi đôi với áo quần ,trang sức ...khoác trên người  mà chị em cô bé hơn một lần ngửa tay xin chút tiền lẻ.
         Nhưng , cũng giống như nỗi cay cực và tủi nhục , cô bé như quên hết những cái nhìn khinh miệt , khó chịu ,thậm chí dọa nạt . Để chỉ còn sót lại ánh mắt và nụ cười lộ chiếc răng khểnh ấy như nhớ mãi chiếc áo đẹp mặc giữa ngày xuân ..
        ...Ngôi nhà sát đường , có tàn cây trứng cá ,trùm cả mái hiên . Chiều nào hễ về ngang qua ngôi nhà ấy ,bọn nhỏ thế nào cũng tấp vào lượm những trái trứng cá chín đỏ mọng , rụng đầy gốc ,ùm ngay vào miệng . " Ngon lắm ,chị ăn đi !" .Cô em kề đưa cho cô bé một nắm .Ừa , lạ gì cái vị ngọt lịm , thơm ngậy mùi xôi nếp năm nào mẹ nấu . Cũng nhờ tọng vào bụng mớ trái trứng cá mà bọn nhỏ cũng đỡ kêu đói mệt .
          Một chiều ,bọn nhỏ túa vào , nhưng rồi ỉu xìu , mắt ngóng lên tàn cây ,vẻ thèm thuồng . Dưới gốc sạch bong , còn nguyên vệt chổi mới quét . Cô bé cũng ngẩng  lên nhìn . Ôi , lấp ló đỏ vàng biết bao là trái chín đầy nhành cây . "A ! Muốn hái hả ? " . Có tiếng con trai từ trong nhà vọng ra . Cô bé giât mình ,hai đứa nhỏ dớn dác ,hoảng sợ .Một ''cậu bé ''- à, hồi đó mình thấy ảnh nhỉnh hơn cậu bé một chút - hiện ra dưới hiên nhà , nhoẻn cười . " Hái chứ ? Chuẩn bị lượm nhé ! ". Thoắt cái , cậu bé đã leo tới chạc cây to nhất ." Giở mũ nón ra hứng ! ". Thế là những trái trứng cá chín mọng không ngớt thả xuống . Mấy chị em đua nhau hứng , lượm.
 Lâu lắm , mới có dịp cười vui thỏa thích . Cậu bé leo xuống , chợt hỏi :" Ăn khoai lang nữa nhé ! ". " Dạ ...". Cậu bé nhanh nhẹn vào nhà bưng ra rổ củ ." Mình mới nấu đấy ! Đưa túi đây ,bỏ vào cho !". " Thôi ạ , nhiều quá rồi ! ". Thằng Út lạ lẫm ngó trân cậu bé . " Chà,  thằng nhóc kháu quá!" . Và nụ cười lộ chiếc răng khểnh làm cho thằng Út nhoẻn cười theo .
       ...Sau đó ít lâu , một chiều trên đường về , quen lệ , hai đứa nhỏ lại chạy ào đến gốc cây trứng cá , tranh nhau lượm trái chín rụng . Còn cô bé lại mơ hồ mong ngóng một cái gì đó mà chính cô bé cũng chẳng hiểu . Trong nhà vẳng ra tiếng chuyện trò rôm rả . Bỗng ,một giọng đàn bà chua loét vọt ra :" Ê ! Làm gì đó ? ". " Dạ ..., lượm trứng cá ạ ! ". " Ừ , lượm thì lượm ! Chớ bày thò thọc rồi lỉnh mấy thứ khác đó nhen ...". .Trái trứng cá đứa em đưa, vừa  bỏ vào miệng chợt ứa ra vị đắng nghét .Cô bé cố nuốt , gọi nhỏ : " Ba , Tư đi nào !". Tụi nhỏ ham lượm quá chẳng đoái hoài tiếng chị gọi . Cô bé xốc nách thằng Út ,  dượm chân định đi nhưng ghìm lại vì nghe có tiếng đàn bà khác nói : " Ai mà chị nói vậy ?". " Lũ con  mẹ Hồng ấy mà ! Ai đời làm điếm mà cứ thả cửa đẻ vô tội vạ ! Tới bốn , năm đứa chớ ít gì ! Mỗi đứa một cha . Ngay cả mẻ cũng chẳng biết cha đứa nào là ai...". " Vậy à ?! Chà ...chà !". Tiếng người đàn bà vừa kể chợt hạ giọng : " Nghe nói mẻ bị nhiễm hát-i -vơ ( HIV) , chuyển bệnh , sắp tiêu ...". " Thật à ! Khiếp quá ! Vậy là...bọn nhỏ côi cút..."
       Nghe đến đây ,đầu cô bé quay cuồng ,mắt sầm tối ,lòng quặn thắt . " Trời ! Mẹ ...ơi !". Lát sau ,cô bé mới len lét lôi hai đứa nhỏ , lầm lũi đi một hơi , không một lần hé mắt lại nhìn  …Có đến nửa năm…cô bé lảng tránh thật xa con đường có ngôi nhà với cây trứng cá như trốn một sự thật kinh khủng . Nhưng rồi cũng một chiều , lơ đễnh thế nào cô bé lại dắt em qua con đường ấy , giữa lúc con mưa đuổi sau lưng đột ngột . Cô bé lôi tấm nhựa rách lỗ chỗ , vừa kịp quàng qua vai thằng  Út .  Còn hai đứa nhỏ nhanh chân chạy ùa đến nấp dưới tàn cây trứng cá  . Mưa rậm hột , xiên chéo rồi sầm sập trút nước .  Cô bé ẵm thằng Út ẹo sườn chạy lấp xấp  ,rồi cũng tấp vào chỗ mấy đứa nhỏ đứng đụt mưa  . Chẳng mấy chốc ,nước mưa lọt qua tán lá ,rơi xuông thấm ướt cả vạt áo . “ Ê !, Đưa mấy nhỏ vào nhà đụt mưa …!”. Cô bé quay qua , à là “anh” ấy ư ? .Chẳng đợi nhắc thêm lần nữa ,hai đứa em vùng chạy tọt vào mái hiên . Thằng Út ngọ nguậy ,chân chòi đạp ,đòi xuống . Cô bé ôm ghì em , chôn chân dưới gốc cây trứng cá . Lại có tiếng gọi to hơn của cậu bé . Nếu vào đụt mưa mà gặp cái giọng đàn bà chua loét , khinh rẻ ấy lùa ra khỏi cửa thì sao ? Không ! Vừa lúc đó , cậu bé quáng quàng đâm đầu vọt ra , chộp liền lấy cánh tay cô lôi vào nhưng tới cửa cô bé dằn chững lại . Thằng Út quẫy mạnh ,nhoài xuống , lũn chũn chạy vào trong . “ Khùng hả ! Ướt hết rồi kìa !”. Giọng vỡ của cậu bé gần như quát lên . Nhưng rồi , cậu  cười ngay và quay vào trong nhà . Thoáng chốc cậu lại quay ra , tay bưng đĩa bánh chất đầy nào bánh thuẫn , bánh in , có cả mấy miếng ga-tô…Cậu ngoắc ba đứa nhỏ lại : “ Nào ,xin mời ! Bánh cúng rồi , cứ ăn cho đã nhé ! “ . Nãy giờ cô bé vẫn nép bên ngoài , vẻ mặt nơm nớp lo sợ .
       Loáng một cái , đĩa bánh sạch sành sanh . Những đôi mắt trẻ con long lanh hơn , mặt mày đỡ ỉu xìu hơn . Cô bé vẫn đứng ngoài cửa , mặc gió hắt những giọt nước chảy từ mái hiên xuống tấp vào người . Lại lần nữa , cậu bé nhoài người ra , nắm tay cô bé lôi vào trong hiên .” Nhà đi vắng hết , đừng ngại…!”. Chiếc áo mặc đã xỉn màu , giờ nước mưa làm dính bệt sát vào vào làn da cô bé .” Vào trong … lau cho khô…”. Cậu với tay lấy chiếc khăn bông , vắt lên vai cô bé . “ Không sao đâu ! Quen rồi mà …”. Cô bé chống chế nhưng rồi sau cái ẩy từ sau của cậu bé , cô đã lọt vào vào căn phòng nhỏ liền chái hiên . Cô bé gần như nín thở , đứng yên một chặp . Cô bé không dám rút chiếc khăn vắt trên vai lau mặt mà chỉ lật vạt áo lên chấm nhẹ . Chiếc áo sũng nước . Mưa còn lâu và đường về nhà còn xa . Dầm luôn áo ướt thế này dễ bị cảm lắm . Mà mình đau cảm thì… Nghĩ thế cô bé liền cởi áo , vo lại , rồi khom người vắt kiệt nước . Bỗng cánh cửa bật mở . Cô bé thảng thốt ngẩn lên , cũng vừa bắt gặp cậu bé thò đầu vào . “ Ơ ! “. Cô bé kêu lên. Trong một khoảnh khắc , cô bé chợt nhận ra trong ánh mắt cậu con trai một tia sửng sốt kỳ lạ , tia mắt ấy có sức mạnh lạ lùng , khiến nó co gập hai cánh tay cô bé lại che lấy ngực và phả vào mặt cô luồn hơi nóng ran .
        Rồi đầu cậu bé lại thụt sau cánh cửa tức thời , thay cho một vật gì đó bay đến tấp lên đầu cô , rơi xuống . Cánh cửa đóng sầm . “ Áo quần khô… của chị mình hồi nhỏ đó …thay đi ! “. Tiếng cậu bé vọng vào . Cả người cô bé vẫn còn cứng đờ . Đến vài giây …cô bé mới cuối nhặt bộ quần áo . Khi sắp ngước lên ,cô bé sực ngó  vào ngực mình , và ôi trời , sao tự dưng lại…Cô bé sững sờ , mặt nóng bừng . Chẳng biết từ lúc nào mà trên ngực cô lại mọc ra một đôi trái cau nhon nhỏn…
      …Chần chừ một chặp rồi cô bé cũng mở cửa bước ra . Cô bé cúi gầm thẹn thùng trả lại chiếc khăn bông và bộ quần áo cũ . “ Ủa ! Sao không thay ?!”. “  Không ..không  …” . Cậu bé cũng không dám nhìn cô bé . “ Ờ …Ờ …Lại ăn bánh ! Bánh ít lá gai ! Nào , mấy nhóc , ăn nữa đi nào !”. “ Dạ thôi , no ứ ự rồi !”. Cô bé ngó chừng ra cửa rồi thèn lẹn dừng mắt ngó một tờ giấy to , có chữ ,có hình vẽ treo trên vách . “ Báo tường năm ngoái của lớp đấy !”. Cậu bé lên tiếng . Hứng chí hay sao ấy , cậu đến gần , chỉ vào một cột chữ dài : “ Đây là bài thơ của mình . Đọc thử đi … “. Cô bé đỏ mặt , lắc đầu nhưng môi lại hé nụ cười và mắt vẫn chăm chăm ngó những hình vẽ ngộ nghĩnh . “ À ,quên hỏi…đọc được chứ ?”. Cô bé lại lắc đầu, bối rối cười gượng . “ Không biết đọc thật à !?”- Cậu bé ngạc nhiên . “Chị Hai không biết một chữ gì hết …!”. Con bé Ba ngứa miệng nói liền . Cậu bé vỗ trán ,chợt nghĩ điều gì đó liền sải vội vào nhà trong , cầm ra một cuốn sách  cũ  quăn queo . “ Sách học vần hồi học lớp một ấy mà …Đây này ! “. Mấy đứa lớn xúm vào nhìn cuốn sách trên tay cậu bé ,vẻ lạ lẫm ,thích thú . “ Chữ A nè…chữ B nè ! B  mà ghép với A thành chữ BA “. “ A ! Hay quá  ! Nhưng BA là gì ? . “ Là  ba…là cha đấy !”. Nhưng tụi em làm gì có ba ,à ,có cha !”. Thằng Tư kêu lên .  “ Hả ?! Không có…ba thiệt à ?”.  Cô bé không ngó vào sách nữa , đột ngột đứng lên : “ Hết mưa rồi ! Đi về thôi ! “. “ Này , cầm cuốn sách về , nhờ ai đó chỉ học ! ” . “ Cậu bé dúi vào tay cô cuốn tập rồi nói thêm : “ Nếu chịu khó học , chỉ nửa năm thôi …là biết đọc , biết viết nữa !”. “ Dà…”. Cô bé  “dà’’ cho có lệ . “ Nhóc này cầm thêm bánh ít cho chị ! “.
        Cô bé định nói “ cám ơn “ thì lúc đó có  tiếng phụ nữ kêu ơi ới trước hiên : “ Dũng ơi ! Mẹ về đây ! “. Cô bé tái mặt , ngó sững ra . “ Chà ! Ai cho tụi bây vào đây ? “. Thôi rồi, cái giọng chua loét ấy ! . “ A ! Mẹ về !”. “ Cái tụi này…quá trớn rồi ! Thôi xéo ! “. Mấy chị em líu ríu bấu víu nhau lủi thủi bước ra cửa . “ Dũng ! Mầy không sợ lây cái thứ này  vào trong nhà à ? . “ Mẹ ơi , hôm nay mẹ đi lễ chùa nào vậy ? “. “ Chùa ?! Ê ,đừng có xỏ xiên mẹ nghen con …”.
      …Đêm đó , cô bé trằn trọc thức đến gà gáy sáng . Trong ánh đèn dầu lù mù , cô soi mặt mình qua chiếc gương mẹ để lại . Có một chút gì đó mịn hơn trên gương mặt hốc hác .Lần đầu trong đời , cô bé thấy đôi mắt mình sao mà buồn thăm thẳm . Rồi cô bé nhớ lại chuyện xảy ra lúc chiều . Cô miên man suy tính để rồi …Sáng hôm sau , con bé Ba hỏi :  “ Chị Hai ơi , sao bữa nay không đi…”. Cô bé kéo ba đứa em chụm lại , rồi nhỏ giọng mà nước mắt muốn ứa ra  : “ Từ bữa nay…chị em mình …không…đi ăn xin nữa…”. Con bé Ba kêu lên : “ Ơ , vậy lấy tiền đâu mua gạo , mua mắm hả chị Hai …?”. “ Chị …chị kiếm việc làm…”. Thằng Tư chụp hỏi liền : “ …như mẹ  hả ? “.  “Không !”.  Đột nhiên ,cô bé nổi cơn giận , tát  thằng Tư cái “ chát’’ . “ Chị …hu…hu…”. Cô bé ngây người , rồi sụp xuống ,ôm chặt lấy đứa em vừa bị tát ,òa khóc . Rồi cả chị lẫn em cùng khóc theo …

                                                                          3

      …Chừng này ,tối qua ảnh đã đến…Thật kỳ lạ ! Cứ như trong mơ , chao ôi , cuộc gặp gỡ . Có đến nơi này một lần nữa không ? Có nhận ra con bé khốn khổ , tủi nhục ngày nào …Ánh đèn đường lẫn hàng phố bỗng tắt ngủm . Cứ như thổi phụt ngọn đèn dầu thắp ở nhà . Bong tối trùm xuống , tiếng ồn ả vơi dần . Chà , điện cúp thế này làm sao bán cho hết bánh ?
         “ A ! Bé bán bánh đây rồi ! “ . Tiếng reo của ảnh . Đúng là chàng trai tối qua và hình như ai đó cùng đi phía sau. À, một cô gái . Có gì đó làm nhoi nhói tim cô bé . Chàng trai với ra sau , nói ; “Nào em ! Tối nay anh mời em thưởng thức món bánh ít lá gai nhưn dừa “. Tiếng con gái nặng như chì  : " Thôi  !  Thôi ! Đi nơi khác cho rồi !  Chỗ này ớn lắm ! " . Chàng trai năn nỉ : " Thì nghỉ một chặp đã ...!  Nào ngồi ghé vào đây ...Bé lấy cho anh vài cái bánh ít nhé ! " .Tiếng chàng trai gọi chỉ cách lưng cô bé chừng ba bước chân . 
               
                                                                 
        
   

    


                                                                          

        Chọn mấy cái bánh đều và đẹp nhất mà lúc còn điện sáng đã để mắt tới , cô bé đứng dạy đưa cho chàng trai : “ Mời anh chị ăn thử ! “. “ Ăn thiệt chứ thử gì “. Liền đó là tiếng cười giòn tan .
       “ Không ăn đâu…” .  “ Không ăn đâu …!”.  Giọng cô gái dấm dẳng . “ Em ăn lần nào chưa ? “ .
“  Chưa ! Bánh gói lá lại bán vỉa hè nữa…mất vệ sinh thấy mồ …!” . “ Còn anh ăn hoài có thấy mất…gì đâu ! “ . “ Đừng ép những gì mà người ta không thích  !” . Trong cái im lặng của ảnh và chị ấy ,cô bé thấy nhịp tim mình thắt lại  .  “ Cứ mỗi lần giỗ chạp là nhà nào ở quê anh…cũng làm bánh ít lá gai . Thành nếp xưa , không biết đơi nào !” .  “ Hay đấy ! Sao anh không  đem vào “ ngâm cứu “ phong tục mà theo ngành y ?! “ . Chàng trai vẫn tiếp tục nói : “ Bánh ít có hai loại . Một loại trắng , hình vuông dẹt , hơi mằn mặn . Còn loại này màu đen , hinh tháp ,ngọt thanh …Em thấy có gì đáng để không ? . “ Chẳng có gì !” . “ Một cặp “ phạm trù” đấy ! “ . Cô  gái  bật cười . “ Không tin à ? Đen -trắng , mặn – ngọt , phẳng – chóp … “ . “ Còn gì nữa ?” . “ Và một câu ca …” . “ Vọng cổ chứ ? “ . “ Nghe nè : Muốn ăn bánh ít lá gai…lấy chồng Bình Định cho dài…đường đi …” . “ A ! May quá …em chưa ăn …” .
       “ Ngồi yên ! Biết cái gì đây không ? “ . Cô bé giật mình nhận ra không phải giọng của ảnh . “ Một vỏ chai …?! “ .  Cô bé ngoái đầu ,căng mắt coi thử .  Trời , hai gã quậy tối qua…”Đúng là vỏ chai …nhưng giờ thì đựng một chất nước hủy diệt…Gọi là gì mậy ? “ .  “ Dạ…là a-xít sun-fu-ric ! “ . gã đàn em đáp  .  “ Ừ đúng !  A-xít đậm đà..Chỉ cần vài giọt là biến  gương  mặt  xinh xẻo này …” .  gã trùm cố ý nín bặt .  Các anh …định giở trò gì vậy ? “ .  “ Mượn cô em này…vào trong công viên …một chút thôi ! “ .  “ Hả ?!” . Cô gái thảng thốt kêu lên . “ Tôi gọi…” – chàng trai dằn giọng . “ Gọi ai ?! “- Gã dứ dứ cái chai , vờ mở nút . “ Có muốn cái mặt còn nguyên không ? “ . Cô bé thấy mặt cô gái lúc này úp vào ngực ,còn cánh tay choàng qua vai chàng trai bấu chặt . “ Nào ! Đi với anh !” . Gã trùm chẽo chợt nói , một tay thò níu áo cô gái . Tay cầm chai gã thôi dứ dứ mà buông thõng ngang hông . Chỉ chờ có thế , cô bé chồm dậy ,chộp ghì cánh tay cầm chai của gã trùm cắn nghiến một cái .  “ Á !” . Gã rú lên một tiếng thất thanh ,cái chai rớt xuống nền đường lăn lổn  cổn . Gã vung mạnh cái tay bị cắn , văng tục . “ Cướp !  Cướp ! Bà con ơi ! “ . Chàng trai hét to . Gã trùm xoay người gạt mạnh làm cho cô bé bật ngã bổ xuống vỉa hè . “ Ối ! “.  Lúc đó có tiếng còi ré lên , tiếng người í ới , náo động cả một đoạn đường . Hai gã thấy không ổn , thót qua bờ tường , biến dạng vào công viên   .  Chàng trai gỡ cánh tay cô gái lúc này còn ôm chặt cứng , sải tới chỗ cô bé đang nằm sóng sượt …
       …Cô bé lơ mơ nghe ai đó nói tiếng được , tiếng mất . “ Sao mậy ? Đầu con bé có sao không ? “ . “ Khám kỹ rồi…không có gì đâu …ông Tư ! “ . ‘ Khỉ thiệt ! Gửi mầy coi ngó có vài bữa mà để xảy ra chuyện . Thật tội  ! “ .  “ Con đâu có ngờ …” . “ Mầy đâu có ngờ…mới ra khỏi bến xe…đã bị lột sạch chớ gì …” . Có tiếng cười .  “ May có ông Tư lúc đó , chứ không thì gay go !” . “ Thì nghe qua cái giọng mầy là tao biết dân ở đâu !  Cả con bé này nữa …” . Đúng là tiếng ông Tư . “ Này , quyển sách mầy cầm là của con bé phải không ? “ . “ Sao ông biết ? “ . “ Thì ngày nào hễ không có khách là tao thấy nó giở ra học , rồi nghuệch ngoạc viết chữ ! “ . “ Vậy à !  Thế chứ ! Ông Tư tin không ,quyển sách này trước là của con…Tên con ghi đây này…”  .Mắt cô bé chơm chớp rồi mở choàng . Chàng trai cuối xuống , mừng quá reo lên :  “ Tỉnh rồi ! Ơ kìa …sao em lại khóc  …” .
               
       
   

Thứ Ba, 28 tháng 8, 2012

Truyện ngắn: Lão mai mộng ký



            Với Thuần, thì dãy núi có nàng Vọng Phu ẵm con ngóng chồng hóa đá, có điều gì cứ ám ảnh anh suốt mấy năm nay. Chả là, trong lần lang thang lục sục tìm cây canh- một thứ đam mê và cũng là một việc kiếm thêm tiền mua thêm cây. Thêm chậu mà khỏi cần phải xén vào mấy đồng lương còm cõi, xứng với những việc làm làng nhàng mà một công chức nhì nhằng như anh được hưởng- chẳng hiểu sao, anh lại phăm phăm một mình len lõi, luồn lách leo lút lên một ngọn núi chỉ có đá chồng đá, chất ngất. Đá chất chồng không đều, tạo nên những hang hốc hun hút., cây cối rậm rì, chen chúc với đá. Thuần nghĩ mệt trên một thớt đá rộng đến năm bảy người nhìn nối tay nhau vẫn thừa. Anh thoải mái ngắm nhìn trời mây bảng lảng, lâng lâng dõi theo từng chân núi lô xô chạy ùa ra đùa với lớp lớp sóng biển, và biển cũng đáp lại bằng những nụ hôn vỗ về trắng xoá, bất tận.
            Rồi như có một linh cảm kì diệu nào chẳng rõ, Thuần ngoảnh về phía trái. Tức thì lọt ngay vào mắt anh một dang thân cây “đổ” giữa khoảng trống hai tảng đá, ngọn ngóc lên trong rất có “thế”. Thuần bật dậy, không quên dè chừng một vực đá rộng chừng hai sải tay, sâu hoắm, ngăn cách thớt đá anh đứng với dáng cây vừa thấy. Toát cả mồ hôi hột…Thuần mới lò dò vượt qua bên kia vực.Anh mới bàng hoàng khi thấy cành thưa thớt vài bông hoa cuối mùa màu trắng ngọc. Phải leo lên một tảng đá nữa,Thuần mới lần ra gốc cây sần sì, già cỗi. “ Tuyệt quá! Bạch mai!”. Anh reo lên, tiếng dội vào vách đá âm âm. Cẩn trọng gấp đôi lúc thường, Thuần moi từng lớp đất, cố bứng nguyên bộ rễ. Bỗng lộ dần dưới tay anh một mảnh sứ màu lam ngọc. Ôi trời! không phaỉ một mảnh mà nguyên cả một chậu men cổ, chấm phá cảnh sơn khê, với nhành mai gầy guộc và những dòng chữ Hán lả tả rơi như những cành hoa trước làn gió xuân đùa cợt.
            Một cây mai thế cổ thụ, trồng trong chậu men cổ, dễ thời ngót trên trăm tuổi là ít.Thật quý giá, thật kỳ bí!
            Năm đầu, cho mãi đến cuối giêng, chậu mai già mới nở lác đác trong vườn cảnh nhà Thuần.
            Năm sau, những phút giao thừa như có ma lực, làm nẩy dần từng chút một, cho đến giây cuối cùng thì cũng vừa vặn khai nở hoa đầu tiên. Mồng hai Tết nở thêm hai hoa. Cứ thế…đến khi khai hạ thì bông hoa cuối cùng cũng sắp tàn phai. Giới chơi đồ cổ, cây thế ngày nào cũng lai vãng, người sành điệu thâm trầm thưởng lãm, kẻ có dụng ý mua bán lại vờ vịt chê bai nhưng ngấm ngầm khơi gợi mua cho bằng được với giá hời nhất. Chẳng mấy chốc giá cây và chậu cứ leo vùn vụt. Đến nổi vợ Thuần phải nổi quạu, vì cứ thấy chồng lắc đầu cười trừ trước những cọc tiền mà một vài trùm bon-sai dúi vào tận tay.
            Nhưng rồi…Chậu bạch mai đẹp lạ lùng và kỳ bí ấy vẫn cứ rời anh như một định mệnh. Đổi lại nụ cười trở lại trên môi đứa con gái Thuần chẳng may bị bệnh hiểm nghèo, nếu như không có món tiền mà một trùm bon-sai sốt sắng, lẹ tay ấn vào tay vợ Thuần.
            …Năm nay, đúng ngày tiết Thanh minh, Thuần lại nhằm hướng núi ấy leo lên.Gần hết buổi sáng loanh hoanh, nghiêng ngó sục tìm, đến trưa anh mới đến đúng thớt đá năm nào nhìn thấy cây bạch mai. Thuần với chiếc gùi đặt trên đá. Cả buổi sáng chẳng đến nỗi công cốc: dù sao trong gùi cũng có vài cây ưng ý vừa sam, cần thăng, bằng lăng và nhất là một cội ngâu già cằn cỗi.
            Nắng nhợt nhạt, thinh không lành lạnh. Núi và biển bớt nô đùa nhưng lại đằm thắm, nồng nàn hơn ngày nào. Thuần ngó xuống phía đồng bằng, cảnh vật lờ mờ, u uẩn.
            Nuốt xong lát cơm chấm muối vừng cuối cùng, tu mấy ngụm nước, Thuần chụp cái mũ vải lên mặt, định bụng ngủ một giấc.
            Dường như lúc này khói mây bảng lảng, nắng luễnh loãng và chợt sơn khê trầm lắng, Thuần lơ mơ nghe như tiếng ngâm nga: “Ngẫu lai tùng thụ hạ. Cao trẩm thạch đầu miên, Sơn trung vô lịch nhật. Hàn tận bất tri niên” (*) . Rồi nửa mơ, nửa tỉnh, Thuần nghe như là tiếng gọi.
            “Cố nhân!”. “Ai đó? Phải gọi tôi không?”. Như là mừng rỡ: “Ta là bạch mai già cỗi mà cố nhân tương ngộ mười năm trước…”. “Ôi, là…bạch mai…ấy ư?”. Như có gì man mác: “ Đúng rồi! Cố nhân quả chưa quên! Có điều…Cố nhân có biết…nay ta đã về với cát bụi…”. “…Có nghĩa là…!”. Như là tiếng cười khà: “Cả đời phiêu bạt, chứng kiến bao bể dâu, tan hợp…Kể ra cũng đủ lắm rồi…”.
            Lặng đi như có một uẩn khúc: “ Muốn nhờ cố nhân một việc…Chẳng hay?”. “Thưa! Dù khó đến mấy… xin vẫn được nhận”. Như có cái gì hiền từ, độ lượng: “ Chớ vội vàng hứa khi chưa biết việc nhận làm như thế nào…”. “ Thưa…”. Lặng một lát, lại hỏi: “Có điều gì ám ảnh cố nhân?” Tuần vội xổ lòng:“Lão mai ơi! Mười năm nay… lúc nào trong lòng kẻ hèn mạt này cũng ám ảnh, nuối tiếc. Bởi vì…cái đẹp diệu kì biết có ngày nào tương ngộ một khi đánh mất " . Như có khoảng lặng trầm tư: “ Cố nhân muốn biết những gì thuộc về ta ư?”. “Thưa vâng!”. “Chỉ ngại cố nhân không muốn nghe…!”. “Dù có phải nhọc nhằn tìm kiếm khắp núi rừng này một khi tin rằng sẽ có cái đẹp luẩn quẩn đâu đó, huống chi chỉ có một cái việc nghe để giải đi nỗi ám ảnh, dằn vặt trong lòng…”. “ Thế thì được! Được đấy!”.
            Mộng thực hay chỉ là tâm tưởng? Thật khó mà phân biệt trong bảng lảng khói mây, trong chút gió xao lá mơ hồ dệt nên câu chuyện…
2
            Sau những ngày hoan lạc dưới ánh nắng ấm áp và làn gió xuân hây hẩy, có một chiếc hạt từ cội mai già hàng trăm năm, trăm tuổi rụng xuống triền dốc núi. Một cơn mưa nhỏ cũng đủ cuốn chiếc hạt căn mẩy, đen chín mong, đọng lại trong một cái hốc, rồi bùn đất lấp lên một lớp mỏng.Nắng mỗi ngày thêm ấm và đêm về cũng bớt đi rét mướt để không lâu chiếc lá cựa quậy nảy mầm, rồi nhú lên khỏi mặt đất, đón lấy tia nắng ban mai đầu tiên. Như muôn loài cây cỏ khác, từ chiếc hạt ấy, ta đã chào đời và cũng tìm cho mình một chỗ dưới ánh mặt trời rực rỡ.
Mùa lại mùa trôi qua; hết nắng hết mưa, rét tàn nhường cho cái nóng đến quắt queo cả núi đồi. Mặc, ta lớn lên, từng chút từng chút một.
            Một đêm gió mưa dữ dội, nước cuốn phăng phăng bao đất đá từ trên cao ào ào ập xuống. khủng khiếp hơn, đất dưới chân ta bỗng rùng rục nức toác ra, thành một vực sâu hoắm. Ta bật gốc chỏng chơ, ngọn lộn cắm xuống đáy vực. Đằng đẳng gồng mình chịu đựng mọi thứ khắc nghiệt, thế rồi ta cũng “qua” được …à, bây giờ, con người nói chữ như thế nào?”. “Thưa! Là…là “tồn tại! ". "À  , ta tồn tại…”.
            …Không biết bao nhiêu mùa trôi qua, trên sườn núi xa xôi, cây bạch mai vẫn đổ lả thân xuống vực nhưng ngọn thì cứng cỏi vươn lên.
            Ngày ấy…cũng giống như ngày tương ngộ cố nhân mười năm trước…
            Lúc ấy vãng chiều…
            Liêu xiêu rồi chỉ còn vương vấn vài sợi nắng vãi trên chỏm núi. Lạ lùng sao có tiếng gì vừa cất lên. Chẳng phải nhộn nhạo líu lo, ríu rít của loài chim; tiếng rỉ rả, nỉ non trong đất, trong lùm cây, bụi cỏ của dế, ve sầu; hoặc tiếng hú gọi bầy, tiếng tác tìm bạn cùng những con thú đêm đêm… Tiếng của con người! Cây cỏ quanh ta rầm rì bảo nhau “ Ôi! Quan Chánh sứ ơi! Một cội mai trắng đang nở kìa! Đẹp làm sao!”. Giọng người trẻ xuýt xoa. “Đâu nào! À! Đẹp! Quả là đẹp!”. người vừa đáp có mái đầu tưởng như vừa được những cánh hoa trắng rơi phủ kín, ánh mắt buồn buồn chợt nảy lên: “ Ngày mai rời xa nước mà gặp mai nở giữa chốn biên ải này, thật là điểm tốt! Điềm tốt!”. “Thưa…đúng thế…bẩm quan…”. Người già mỉm cười rồi ôn tồn nói: “Cùng vãn cảnh, thưởng lãm cái đẹp tất ngươi phải xung tụng phẩm hạnh chi cho nhọc!...”. Người trẻ cúi đầu nhỏ nhẹ: “Con tập bẩm trình cho quen miệng với chức vị của thầy vừa được ban cử …”. “ Thôi! Hãy để đầu nhẹ nhõm mà thưởng ngoạn…” Người trẻ vâng dạ, rồi say sưa ngắm từ cánh hoa mỏng manh cho đến những chiếc rễ cội mai lồi lên sườn núi đá khô cằn. Những ngón tay của chàng trai trẻ khẽ mân mê lớp vỏ sần sùi, lần theo dáng đổ, miệng không ngớt trầm trồ. “Thầy ạ! Cái hố lở này chỉ liếm thêm ngang tay nữa thì cội mai bị vùi lấp lâu rồi ạ!” . “ Ngươi cứ quen “ giả như, giả như”… Sao không nghĩ : chính nhờ cái hố này cội mai đã có được dáng thế tuyệt đẹp này!”. “Thưa…Quả thầy dạy chí lí!”.
            Rồi những sợi nắng vãi trên chỏm núi cũng bay biến mất, để nhường chỗ cho tấm khăn voan mỏng mảnh sắp choàng lên. Người già chợt hỏi: “ Ngươi định mang cội mai về kinh sư à?”. “ Chàng trai trẻ vội đáp: “ Thưa…con cũng có ý như thế thật! Chẳng có gì qua được mắt thầy!...” Người già cười: “ Ta còn đoán ra… ngươi còn đem cội mai tặng   cho nàng tiểu thư họ Phạm nữa kia!...”. Chàng trai đỏ mặt, bối rối. “Thưa…đúng ạ!”. “ Ta nghe nói…Phó Lãnh binh họ Trần cũng ngắm nghé có ý dạm hỏi Phạm tiểu thư?”. “Con…cũng có biết ạ!”. “ Chà! Gay thật! Gay thật! Không khéo giữa ngươi với Phó Lãnh binh họ Trần kia…”. Người già bỏ dở câu nói, trầm ngâm một lát rồi bảo: “ Được ngắm mai nở trong giá rét chốn biên cương hiu quạnh dù sao cũng thích hơn chốn viên gia…Nhưng để có món gì tặng cho Phạm tiểu thư thì ngươi cứ bứng mà mang về!...”. Chàng trai trẻ hớn hở: “Con sẽ làm theo ý thầy!”… Người già ngẫm nghĩ một điều gì đó, rồi nói: “À, chuyến này đi…cố ghé qua Giang Tây. Một cái chậu men Giang tây sẽ tôn cội mai lên bội phần!”. “Trời! Thế thì còn gì bằng! Thưa… con có ý thô thiển này nữa… Trình thầy có được không ạ?”. “Thì cứ nói…”. “Thầy ạ! Trên cái chậu ấy mà có bút tích thi họa đề tặng của thầy…” Người già bật cười: “ Ta hiểu ý ngươi…Nhưng việc đó chính tay ngươi làm mới đủ tình đạt ý!”… “Chính tay con làm ư?!”…
*
                                                                                    *      *
            Khỏi phải nói…ta đau đớn biết nhường nào khi gốc rễ bị đào tróc khỏi núi non, mây gió miền biên ải, nhét vào một cái chậu chật hẹp, tù túng. Nhưng rồi ta cũng bớt chạnh lòng khi được thầy trò chăm chút, nâng niu từng chiếc lá non vừa thay. Ròng rã nửa năm ,trăng tròn lại khuyết, đoàn người đi sứ mới về đến kinh đô. Chàng trai trẻ đem ta về nơi góc vườn tĩnh lặng . Nơi đây chẳng thấy đâu núi non trùng điệp , chỉ thấp thoáng xa xa là dòng sông lững lờ và xa chút nữa hiện lên thành quách, đền đài.
            Rối thêm mấy mùa trăng tròn lại khuyết, một bữa, chàng trai đem ta đến một hoa viên có biết bao kỳ hoa dị thảo, có hồ nước trong leo lẻo, chim hót líu lo. Thướt tha,e lệ có một người con gái cùng sánh đôi với chàng trai đến gần ta: “ Chàng nói…cội mai này mang từ ải Bắc về tặng thiếp?”. “Vâng! Tiểu thư đừng chối từ đấy”. “ Ôi! Thiếp có gì xứng đáng đâu mà được chàng tặng cội mai quý?”. “ Những gì đẹp nhất ẩn chứa trong cội mai này đều xứng hết!”. “Chàng quá khen! À, hình như thủ bút…lại cả tranh vẽ nữa…của chàng à?!”. “Cũng nhờ thầy gọi…nên ta mạnh dạn thử trước khi nung…Hôm ở Giang Tô ấy mà!...” Ánh mắt tiểu thư lộ vẻ chăm chú khi đọc những dòng chữ lả tả như hoa rơi: “ Chàng…chàng…bốc thiếp lên cao hơn cả trời xanh?! Không! Thế này là không ổn…Không ổn”. “Ta nghĩ sao ghi vậy! Có gì là không ổn?”. Nét mặt người con gái xúc động: “ Thiếp…như chàng biết…bao năm rồi…rất thương…rất quí…chàng! Nhưng…cũng lo ngày, lo đem tính khí của chàng…sẽ có lúc gây cho chàng nhiều phiền lụy!”. “Nàng quá lo xa!”. “Nhưng…giả như chàng đánh mất đi cái dáng ngẩn cao đầu như cội mai này thì thiếp…thiếp…”. Chàng trai sững sờ hỏi: “… Thì nàng…?”. “…Thì trong lòng thiếp sẽ phai nhạt dần bóng của chàng!”. “Ôi! Tiểu thư!”…
            …Trước khi ra về, chàng se sẽ mân mê vài chiếc lá non còn mềm lả, rồi nói: “Từ nay…lão mai bầu bạn với tiểu thư! Tiểu thư sẽ chăm chút lão mai gấp mấy lần ta! Ấy, đừng sầu mà khô gầy, lìa xa nhân thế!”.
            Tiểu thư tiễn chàng theo lối quanh ra khỏi hoa viên… Kể từ buổi ấy…chẳng có ngày nào mà tiểu thư không đến ngắm ta, chuyện trò với ta vài lần…
            Một chiều… trong lúc miên man trong cõi mông lung, tiểu thư nào biết có một người đàn ông vừa đến.Chẳng phải chàng trai ấy đâu.Một tráng sĩ…
            “Tiểu thư! Phạm tiểu thư!”. “À! Xin chào! Phó Lãnh binh đến thăm tôi?”. “Có chút việc đã trình báo cho thân phụ nàng biết! Chuyện dân tình, giặc giã thôi mà…: Ôi! Tiểu thư đang ngắm cây à? Chà chà! Một chậu mai…Cho ta coi thử nào! Được! Có điều dáng cây ngang tàng, ngạo nghễ thái quá!Chậu có cả thi họa nữa kìa?! Lần trước đến , ta có thấy đâu!”. “Vâng! Có người vừa mang tặng!?. “Cho cụ Thượng?”. “Không! Cho riêng thiếp!”. Ánh mắt tráng sĩ chợt tối sầm. “Ra thế! Để ta xem người tặng viết gì? Hừ! Xa nước…nhớ da diết…nhớ ai? À, nhớ đàn bà, con gái, nhớ nàng…ái chà! Lòng trung quân ái quốc ở đâu mà chỉ rặt nhớ tới bóng hình phụ nữ …Lại nữa…mọi thứ đều chẳng có nghĩa lí gì nếu như không có…hả? Không có tiểu thư trong đời ta…Thế thì sơn hà xã tắc, Hoàng thượng, triều đình cũng đều vô nghĩa hay sao? Còn dòng này…ám chỉ gì đây…muốn làm vầng nhật nguyệt để…ủ ấm tiểu thư…Hà, muốn thay vua nữa đấy!”. Phạm tiểu thư kêu lên “ Quan Phó Lãnh binh! Không phải vậy đâu! Xin ngài chớ có nghĩ sai…”. Tráng sĩ bậc cười khô khốc: “ Tiểu thư đang dung chứa một cái mầm phản loạn này đấy!”. “Trời, ngài nói gì vậy!”. " Hứ !..." .   “Ngài…ngài Phó Lãnh binh! Đừng bốc lửa bỏ vào tay người…”.
            Tráng sĩ  đi xa rồi nhưng tiếng cười vẫn còn văng vẳng rờn rợn đâu đây...
*
*       *
            Thật buồn thương cho những ngày tháng kế tiếp. Ta gắng gượng, chống chọi với tiết trời, mưa nắng đất kinh sư. Chẳng biết việc lành, việc dữ gì xẩy ra mà tiểu thư sai người mang ta giấu biệt vào một vườn hoang cỏ rậm, cách gia viên không xa.Thi thoảng tiểu thư lại đến với gương mặt âu sầu. Có lần tiểu thư sụt sùi khóc, giọt lệ nóng hôi hổi rớt thấm lên mặt lá khiến ta khẽ rùng mình xót xa cho số phận của nàng.
            Một đêm ngâu ,ta chập chờn tắm mình trong làn mưa rỉ rích. Chợt có tiếng tiểu thư: “ Chàng ơi! Thiếp giấu chậu mai đây này!”. “Trời! Lão mai! Vì ta mà phận cỏ cây cũng cơ khổ theo…”. Lâu lắm ta mới đón nhận bàn tay chàng run run rờ lên thân, lên lá. Hai bóng người lặng lẽ ngồi bên , rồi ta nghe họ rì rầm… “Lúc nàng hỏi, vội quá chưa kịp đáp. Nàng biết không, ta bị lột tuốt tuồn tuột những chức vụ vốn nhỏ nhoi, chỉ còn là một tên lính thú dưới quyền cai quảngcủa Phó Lãnh binh họ Trần. Mấy tháng qua, Phó Lãnh binh được lệnh dẫn quân đi tiểu trừ đám giặc cướp sơn man. Lần nào cũng đẩy ta đi đầu , hứng chịu bao lần đá dội từ núi cao xuống, chông nhọn dưới đất hắt lên. Những việc cỏn con này đối với ta có sá gì…
            Cách đây ít hôm…Phó Lãnh binh dẫn quân vây đánh vào làng sơn cước, gông cổ mấy chục mống già trẻ, gái trai rồi gán bừa họ là giặc cỏ, phải giết sạch. Ta biết họ là dân lành vô tội, chẳng phải thảo khấu, nghịch tặc. Ta lên tiếng khuyên can. Phó Lãnh binh cười ngạo mạn, lệnh đích danh ta phải làm việc là giết hại từng người một, vào ngày hôm sau. Nửa đêm, ta lẻn vào, cắt bỏ dây trói, xua họ trốn sâu vào rừng núi. Rồi một mình, ta nhảy lên ngựa, ròng rã mười ngày, trốn chạy về được đến đây…” Tiểu thư nghẹn ngào: “Trời! Chàng ơi!”. “Gặp được tiểu thư … thế là ta mãn nguyện lắm rồi! Với triều đình, giờ đây ta là kẻ phản nghịch, khó tránh khỏi cái chết…”. “Chàng! Chàng đừng nói đến cái chết…Thiếp sợ…”.
            Lặng đi một lát, chàng khẽ nói: “Đối với tên bay, đạn lạc…ta nào có mảy may chớp mắt! Nhưng ta sợ thân phụ, rồi đến lượt nàng sẽ liên lụy…cũng may là nàng nhanh trí, giấu chậu mai…kẻ gian tà nhìn cái đẹp cũng hóa xấu…”. “Thiếp hiểu ý chàng lắm lắm! Lẽ nào…chàng lại tiếp tục bỏ thiếp trốn đi một mình mà không cho thiết cùng đi…”.
            Chàng trai nghiêm giọng: “Không!”. Tiểu thư òa khóc: “ Sống chết gì…thiếp cũng theo chàng!”. “Nín đi nào! Nếu cạn nghĩ theo ta thì chuyện ắt vỡ lỡ, kéo theo hai gia tộc cùng chết đấy…”.
            Vẫn rỉ rích tiếng mưa, vẫn rỉ rích tiếng dế trong vườn đêm rậm rịt. “Ta đem cả chậu mai này theo!”. “Không! Hãy để lại cho thiếp…!”. “Ta nghĩ kĩ rồi! nếu vứt bỏ thì không lòng nào! Để cho nàng chăm sóc thì chẳng khác nào rước cái họa lớn cho nàng!”.
            …Tiếng gà xao xác gáy đâu từ phía bên kia sông vọng lại. “ Chàng ơi! Hãy để…cho thiếp…”. “ Tiểu thư…”. “Chàng…”…
            Có tiếng người í ới gọi. Chàng trai bừng tỉnh: “ Tiểu thư! Ta…ta đi…!”. “Chàng ơi! Thiếp sẽ cố giữ…giọt máu của chàng…gửi cho thiếp!”.
3
            Trên yên ngựa và trong vòng tay chàng trai, ta lại tiếp tục dong ruổi trên bao dặm đường, đồng đất xa lạ, mờ mịt. Chàng tránh xa đường cái quan; tránh gặp con người, lẩn lút băng qua đèo cao, sông vắng. Trăng tròn lại khuyết, cho đến một ngày chàng mới dừng chân lại xứ này.
            “Bạch thầy! Xin bạch thầy cho con nương nhờ nơi cửa Phật!. Chốn trần hiện con gặp hoạn nạn…”. Chàng trai cung kính thưa với vị sư già trụ trì ngôi chùa cổ ẩn mình nơi lưng chừng núi. “Nam mô A Di Đà Phật! Cửa thiền luôn rộng mở cho bất kì ai, dù người đó mới vừa gây ra điều ác ngay ngoài cổng chùa…”. Chàng trai mừng rỡ: “ Lão mai ơi! Thế là từ nay…lão mai đã có chốn nương thân yên ổn rồi!”. “Thí chủ! Xin có lời khen…Cội mai thật trác tuyệt! Phải chăng…phiền lụy mang đến cho thí chủ có một phần do cội mai này…?”. “ Thưa! Bạch thầy đoán đúng…”.
            Và chàng đã kể ra những gì vừa trải qua…
            Từ ấy…ta được ở trong chùa tĩnh mịch, bầu bạn với lão tùng khắc khổ, mực thước; với lão đại sù sì, u nần mà thả hương thơm ngan ngát cả lưng chừng đồi, rồi còn rải xuống sân thảm hoa trắng vàng, đến nỗi tiếng chuông chùa cứ lẩn vẩn, chẳng muốn rời xa.
            Sau những khắc giờ tụng kinh, niệm Phật, chàng trai hăm hở làm mọi việc lặt vặt trong chùa, như cố ý quên một nỗi niềm sâu kín trong lòng. Thi thoảng chàng lại đến ngồi gần ta, khẽ thì thầm với ta những lời buồn thảm.
            “Lão mai ơi! Ta nhớ tiểu thư lắm lắm…Ta không biết chốn kinh kỳ…bây giờ nàng ra sao? Mong nàng…hãy chóng quên ta…Không biết bao giờ…nàng sẽ gặp lại lão mai…”. Chợt giọng chàng có vẻ vui ra chút ít: “À…, sư thầy có lời khen lão mai…nở hoa đúng Tết lắm đấy! Từ ải Bắc nghìn dặm lưu lạc đến đây…mà vẫn trổ hoa đẹp đến mức làm ngơ ngẩn cả bao khách vãn chùa...Đấy! Có người nấn ná cả buổi mà vẫn không chịu xuống núi…”. “ Mô Phật! Cái đẹp là phúc… nhưng cũng có khi là họa! Phúc họa..họa phúc thật khôn lường…”. “Bạch thầy…”.
            …Rồi cái ngày ấy…, cái ngày phúc đã biến thành họa. “Quan quân triều đình…hiện vây kín chân núi…con hãy trốn nhanh đi!”. “Nhưng…còn thầy!”. “Thầy là kẻ tu hành! Chùa là nơi để nghĩ đến việc thiện…Con chớ lo!”. “Thế còn cội mai?”. “Con mang theo… nhớ chôn cất thật kĩ… Chờ lúc yên bình rồi tính sau…”. “Con đa tạ thầy!”. “Mô Phật! Nhanh mà trốn đi…”.
            Chàng trai một lần nữa nhấc bổng ta rồi lần qua sườn núi, theo lối mòn giống như cố nhân đã leo, chàng dùng thanh kiếm đào một cái hố, rồi dặt nguyên cả cái chậu xuống, khỏa đất rồi xếp đá y như cũ. Đứng lặng đi một lát, rõ ràng chàng suy tính điều gì day dứt lắm. Chợt chàng quày quả quay trở lại lối vừa lên! Lẽ nào chàng trai trẻ bỏ mặc ta giữa chỏm đá khô cằn…?”.
            Chừng non nửa buổi, ta chợt nghe có tiếng người, xen tiếng binh khí chảng nhau chát chúa.Trời! Chàng trai trẻ ơi! Sao mà máu me đầm đìa thế kia! Và ai kia? Môt võ tướng, à chàng tráng sĩ năm nào đến vườn nhà tiểu thư!
            Tiếng chàng trai phẩn nộ: “ Ngươi quả tàn ác! Sư thầy có tội tình chi mà ngươi bắt trói?”. Tráng sĩ  bậc cười ha hả: “ Chứa chấp kẻ nghịch phản, há chẳng đáng tội chết?”. “Trong lòng thầy ta chẳng phải là tội đồ!. Trần Lãnh binh! Ông hãy thả sư thầy, đổi lại,ta sẽ đưa tay chịu trói…”. “ Ngươi chớ có đùa…Nay, mạng sống của ngươi chỉ còn trong gang tất nữa! Cái mà ta cần ngoài cái đầu của ngươi, là chậu mai…Ngươi giấu ở đâu?”. Chàng trai trẻ bật cười: “Thì ra Trần Lãnh binh cũng muốn chiếm lấy cái đẹp!”. Tráng sĩ sa sầm mặt, đoạn nói: “ Ta chỉ mang về dâng tặng tiểu thư…Mấy năm nay lúc nào nàng cũng u sầu, rầu rĩ…Ngươi không muốn tiểu thư vui vầy mà sống, rồi phải về nhà chồng à?”. “Hả? Nàng…?”. “ Chắc chắn nàng sẽ là lãnh binh phu nhân. Có khi tổng đốc phu nhân nữa chưa biết chừng…ha ha ha…”.
            Bất giác vẻ mặt chàng già đi trông thấy. “Được! Nếu đầu ta và chậu mai sẽ làm nàng vui thì còn gì bằng! Ta chấp nhận! Nhưng ngươi hãy thả sư thầy và hứa không đụng đến thầy!”. “Được!”. Trần Lãnh binh ngoắc tay hai viên phó tướng dặn nhỏ.
            Một trong hai viên phó tướng vội vàng trở xuống núi.
            Chàng trai ném thanh kiếm xuống khe đá sâu hun hút, rồi nói nhỏ đủ Trần Lãnh binh nghe: “ Ta giấu chậu mai giữa hai chỏm đá kia kìa!”. “Thế à!”. Chàng trai lẹ làng vút nhẹ qua khe. Trần Lãnh binh ngần ngừ nghi hoặc. “Qua đi chứ?”. Lãnh binh họ Trần cất tiếng cười khoái trá: “Ta thấy rồi! Ngươi quả là chính nhân quân tử! Ta sẽ qua tức thì…!”.
            Nói xong, Trần Lãnh binh tròng dây mang khẩu súng hỏa mai qua vai, tra thanh đoản đao vào vỏ rồi dợm chân lấy đà nhảy vút…Chợt, phía bên này chàng trai trẻ hét vang một tiếng, phóng người ngược hướng Trần Lãnh binh. Họ chập vào, rú lên một tiếng hãi hùng rồi cùng rơi xuống mất hút dưới vực…
*
*         *
            Tiếng rú hãi hùng trong giấc mộng đã khiến cho Thuần choàng tỉnh.Anh hoảng hốt chồm dậy, trán vã mồ hôi. Trời! Mộng thực hay hư ảo! Thuần dáo dác nhìn quanh quất.
            Nắng bàng bạc và mây, và núi đá cứ lung linh, huyền hoặc trong một ngày tiết Thanh minh…
                                                                                                            
(*) Thái Thượng ẩn giả-" Đáp nhân -thơ Đường .